به گزارش اکوایران، بخش انرژی ایران برای اقتصاد این کشور حیاتی است و تحت تأثیر چشمگیر تحریم‌های بین‌المللی و چالش‌های داخلی قرار دارد. داده‌های اخیر از سوی اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده (EIA) روندهای تولید و صادرات نفت، گاز طبیعی و برق را به تصویر می‌کشد و دیدگاهی نسبت به وضعیت کنونی و چشم‌انداز آینده این بخش انرژی ارائه می‌دهد.

وضعیت تولید نفت ایران، از ۲۰۱۱ تا اکتبر ۲۰۲۴

اداره انرژی آمریکا تصویری از تولید نفت ایران و مشتقات آن از سال ۲۰۱۱ تا می ۲۰۲۴ را منتشر کرده و اثرگذاری وقایع مختلف اقتصادی و سیاسی بر آن را منعکس کرده است. در این تصویر، سه شاخص «نفت و سایر تولیدات وابسته به آن» (Petroleum and other liquids production)، «مصرف نفت» (Oil comsumption) و «تولید نفت خام» (Crude Oil Production) و روند آن‌ها بررسی شده است. آمارها نشان می‌دهد که در  اوایل سال ۲۰۱۱ که تقریبا معادل با اواخر سال ۸۹ و اوایل سال ۱۳۹۰ است، سطح تولید نفت و مشتقات‌ آن در ایران تقریبا ۴.۳ میلیون بشکه در روز بود.

در آپریل ۲۰۱۲، آمریکا تحریم‌هایی را علیه بانک مرکزی ایران اعمال کرد. بلافاصله بعد از این اقدام، روند تولید نفت و مشتقات آن در ایران نزولی شد. در سپتامبر همان سال، اتحادیه اروپا نیز واردات از ایران را مورد تحریم قرار داد و تحریم‌های دیگری هم علیه کشتیرانی و بیمه در بخش نفتی ایران اعمال کرد. بعد از این اقدام، سطح تولید نفت و مشتقات آن در ایران به حدود ۳.۵ میلیون بشکه در روز اُفت کرد.

در بهار سال ۲۰۱۴، نتایج مثبتی از توافق برجام به گوش می‌رسید و بعد از آن تولید نفت و مشتقات آن در ایران ابتدا با شیبی کند و سپس با امضای این توافق با شتاب بیش تر رو به افزایش گذاشت تا جایی که در سال ۲۰۱۶ به بالای ۴.۳ میلیون بشکه در روز رسید.

اوج تولید نفت و مشتقات آن در ایران در این بازه زمانی به فوریه ۲۰۱۸ مربوط می‌شود که در آن ایران نزدیک به ۵ میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کرد. با این حال، از زمان شروع زمزمه‌های خروج ترامپ از برجام این شاخص رو به کاهش گذاشت و با خروج رسمی آمریکا از این توافق در دسامبر ۲۰۱۸، تولید نفت ایران ابتدا تا حدود ۳.۸ میلیون بشکه در روز و سپس تا حدود ۲.۹ میلیون بشکه در سال ۲۰۲۰ اُفت کرد. از سال ۲۰۲۰، ایران تلاش‌هایی را برای افزایش تولید و صادرات نفت آغاز کرد. این تلاش‌ها باعث شد تا در می ۲۰۲۴ که تقریبا مصادف با اردیبهشت امسال است، به ۴.۳ میلیون بشکه در روز برسد.

اکوایران در گزارش‌های آتی به بررسی سایر بخش‌های این آمار می‌پردازد.