در هنگام خرید بلیط هواپیما مسافران معمولاً بلیط سیستمی و بلیط چارتری را می‌بینند. اما تفاوت بلیط سیستمی و چارتر چیست؟ کسانی که زیاد سفر می‌کنند معمولاً فرقشان را می‌دانند، اما برای خیلی‌ها این موضوع هنوز مبهم است که دقیقاً چه زمانی باید سراغ بلیط سیستمی رفت و چه زمانی خرید بلیط چارتری انتخاب بهتری است. هر کدام از این بلیط‌ها قوانین و شرایط مخصوص خودش را دارد و شناخت همین تفاوت‌ها باعث می‌شود مطمئن‌تر تصمیم بگیرید. در این مطلب همه چیز را خیلی ساده و روشن توضیح می‌دهیم تا وقتی می‌خواهید بلیط هواپیما بخرید، بدانید کدام گزینه بیشتر به دردتان می‌خورد.
بلیط سیستمی چیست؟
بلیط سیستمی همان بلیطی است که برای یک پرواز کاملاً برنامه‌ریزی‌شده فروخته می‌شود؛ پروازی که خودِ ایرلاین از مدت‌ها قبل زمان و مسیرش را مشخص کرده و آن را در برنامه منظم هفتگی یا ماهانه‌اش قرار داده است. این پروازها ساعت و روز مشخصی دارند و معمولاً تغییرات زیادی در آنها دیده نمی‌شود.
برای خرید بلیط سیستمی می‌توانید مستقیم از خود ایرلاین یا فروشنده‌های رسمی اقدام کنید. قیمت این بلیط‌ها هم توسط شرکت هواپیمایی و بر اساس نرخ‌های تعیین‌شده سازمان هواپیمایی مشخص می‌شود. به همین دلیل، قیمتشان معمولاً ثبات بیشتری دارد و محدوده مشخصی برای افزایش یا کاهش دارند.
ازآنجاکه زمان این پروازها از قبل معلوم است، امکان خرید بلیط سیستمی از ماه‌ها قبل وجود دارد و مسافر می‌تواند خیلی زود برنامه سفرش را قطعی کند. در یک جمله، بلیط سیستمی همان بلیط پرواز از پیش تعیین‌شده است که با نرخ مشخص و تحت‌نظر ایرلاین فروخته می‌شود.
بلیط چارتری چیست؟
بلیط چارتری در واقع نوعی بلیط است که شرکت‌ها یا آژانس‌های گردشگری از یک ایرلاین، برای یک تاریخ و مسیر مشخص، به‌صورت عمده پیش‌خرید می‌کنند. یعنی آژانس تعداد زیادی صندلی یک پرواز را برای یک بازه زمانی مشخص برمی‌دارد و در برابر ایرلاین متعهد می‌شود هزینه همه آن صندلی‌ها را بپردازد؛ حتی اگر همه آنها فروخته نشود.
بعد همین آژانس چارترکننده بلیط‌ها را با قیمت‌گذاری دلخواه خودش به مسافران عرضه می‌کند. به همین دلیل فروشنده اصلی بلیط چارتری ایرلاین نیست و شما بلیط را مستقیماً از همان آژانس می‌خرید.
ازآنجاکه قیمت‌گذاری دست آژانس است، نرخ بلیط هواپیما چارتری معمولاً باتوجه‌به میزان تقاضا بالا و پایین می‌شود. وقتی حجم سفرها کمتر است و پروازها صندلی خالی دارند، آژانس‌ها برای اینکه صندلی‌ها پر شود قیمت‌ها را خیلی پایین می‌آورند. اما در زمان‌های شلوغ یا تعطیلات، قیمت همین بلیط‌ها ممکن است به‌شدت افزایش پیدا کند و حتی از بلیط‌های سیستمی هم گران‌تر شود.
تفاوت های اصلی بین بلیط سیستمی و چارتری
بلیط‌های سیستمی و چارتری از چند نظر با هم فرق دارند و این تفاوت‌ها روی انتخاب مسافران تأثیر می‌گذارد. در ادامه مهم‌ترین موارد را خیلی ساده و روشن برایتان توضیح می‌کنم.
- بلیط سیستمی را خود ایرلاین‌ها یا نمایندگان رسمی‌شان می‌فروشند. اما بلیط چارتری را آژانس‌هایی ارائه می‌کنند که صندلی‌های یک پرواز را از قبل اجاره کرده‌اند و بعد آنها را می‌فروشند.
- از نظر تنوع مسیر و امکان خرید زودهنگام هم تفاوت زیادی وجود دارد. شما برای بیشتر مسیرهای پرتردد، معمولاً از چند ماه قبل می‌توانید بلیط سیستمی بخرید و انتخاب‌های زیادی هم دارید. بلیط چارتری بیشتر مخصوص مسیرهای شلوغ و فصل‌های اوج سفر است؛ معمولاً در زمان‌هایی مثل تعطیلات یا مقصدهای تفریحی و زیارتی ارائه می‌شود و همیشه هم برای همه مسیرها در دسترس نیست.
- بلیط سیستمی معمولاً قیمت مشخص و نسبتاً ثابتی دارد که توسط خود ایرلاین تعیین می‌شود و تغییرات شدید ندارد. در مقابل، قیمت بلیط چارتری مرتب بالا و پایین می‌رود و کاملاً به میزان تقاضا بستگی دارد.
- بیشتر بلیط‌های سیستمی امکان کنسلی دارند و اگر برنامه سفرتان عوض شد، می‌توانید با پرداخت جریمه بخشی از مبلغ را پس بگیرید. میزان جریمه هم به قوانین ایرلاین و اینکه چقدر تا پرواز وقت مانده بستگی دارد. اما بلیط‌های چارتری معمولاً غیرقابل‌استرداد هستند و در صورت لغو سفر کل مبلغ سوخت می‌شود.
در بلیط سیستمی، قیمت برای کودکان ۲ تا ۱۲ سال کمتر از بزرگسال محاسبه می‌شود و برای نوزادان نیز تنها حدود ۱۰ درصد مبلغ بزرگسال دریافت می‌شود. در بلیط چارتری 
چنین تخفیفی وجود ندارد و کودکان بالای ۲ سال باید همان قیمت کامل بزرگسال را بپردازند. البته برای نوزاد زیر ۲ سال فقط هزینه بیمه و مالیات گرفته می‌شود که معمولاً حدود ۱۰ درصد است.
چه زمانی بلیط سیستمی بخریم؟ چه زمانی چارتری؟
انتخاب بین بلیط سیستمی و چارتری به این برمی‌گردد که در چه شرایطی سفر می‌کنید و چه چیز برایتان مهم‌تر است. اگر با خانواده و بچه‌ها سفر می‌روید، معمولاً بلیط سیستمی گزینه مناسب‌تری است. چون برای کودکان ۲ تا ۱۲ سال تخفیف دارد و در مجموع هزینه سفر خانواده کمتر می‌شود. در مقابل، در پروازهای چارتر برای بچه‌ها هم باید هزینه کامل بپردازید و همین باعث می‌شود قیمت نهایی بالا برود.
وقتی زمان و تاریخ سفر برایتان اهمیت زیادی دارد و لازم است از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی کنید، بلیط سیستمی خیالتان را راحت‌تر می‌کند. اگر هم مجبور شوید تاریخ سفر را تغییر دهید، امکان جابه‌جایی تاریخ با پرداخت جریمه وجود دارد.
برای سفرهایی که جنبه تفریحی دارند و زمان حرکت چندان مهم نیست، بلیط چارتری می‌تواند انتخاب خوبی باشد. مخصوصاً اگر چند روز بالا و پایین شدن تاریخ سفر مشکلی برایتان ایجاد نمی‌کند و بیشتر به دنبال قیمت مناسب هستید. اگر احتمال می‌دهید سفر شما لغو شود یا تاریخش عوض شود، حتماً سراغ بلیط سیستمی بروید. چون امکان استرداد آن وجود دارد و بخشی از هزینه به شما برمی‌گردد. اما در بلیط چارتر معمولاً هیچ مبلغی برگشت داده نمی‌شود و اگر برنامه‌تان تغییر کند، کل هزینه را از دست می‌دهید.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم خیلی روشن توضیح بدهیم که بلیط سیستمی و چارتری چه تفاوت‌هایی با هم دارند. بلیط سیستمی مستقیماً توسط ایرلاین فروخته می‌شود، برنامه مشخص و قیمت تقریباً ثابتی دارد و مهم‌تر از همه اینکه معمولاً می‌شود آن را با پرداخت جریمه کنسل کرد. برای کودکان هم تخفیف در نظر گرفته می‌شود. از طرف دیگر، بلیط چارتری را آژانس‌ها می‌فروشند و قیمتش مدام بالا و پایین می‌شود. خیلی وقت‌ها ارزان‌تر از سیستمی است، اما معمولاً امکان استرداد ندارد و برای کودکان هم تخفیف در نظر گرفته نمی‌شود و حتی ممکن است گران‌تر باشد. اگر برایتان مهم است که امکان تغییر تاریخ داشته باشید بلیط سیستمی انتخاب مطمئن‌تری است. اگر هم می‌خواهید هزینه‌ها را پایین بیاورید، بلیط چارتری می‌تواند گزینه مناسب‌تری باشد.
source