اقتصاد ۲۴- قطعا باید کشور واردکننده، نیازمندی و فراوانی محصول در آن، مد نظر قرار گیرد تا به عنوان یک محصول صادراتی پرسود انتخاب شود. البته که کیفیت محصول نیز بسیار مهم خواهد بود.
سهم ایران در صادرات محصولات گلخانه‌ای در بازار جهانی چقدر است؟
- تولید محصولات گلخانه‌ای ایران در ۱۰ ماه اول سال ۱۴۰۳ (مارس ۲۰۲۴ تا ژانویه ۲۰۲۵) حدود ۳ میلیون تن گزارش شده است
چالش‌ها و ریسک‌های صادرات محصولات گلخانه‌ای از ایران کدامند؟
صادرات محصولات گلخانه‌ای از ایران فرصت‌های اقتصادی قابل‌توجهی دارد. اما با چالش‌ها و ریسک‌هایی نیز همراه است. مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
- مشکلات لجستیکی و حمل‌ونقل: نبود زیرساخت سردخانه‌ای و حمل‌ونقل یخچال‌دار باعث افت کیفیت محصولات تا زمان تحویل می‌شود.
- نوسانات ارزی و هزینه‌های مالی: تغییرات نرخ ارز و هزینه‌های بانکی، سود صادرات را غیرقابل پیش‌بینی می‌کند.
- استانداردهای کیفی و بهداشتی کشورهای مقصد: بسیاری از کشورها مقررات سخت‌گیرانه‌ای برای باقیمانده سموم و بسته‌بندی دارند و در صورت عدم تایید، بار مرسوله را برمی‌گردانند.
- بی‌ثباتی قوانین و رویه‌های صادراتی داخلی: تغییر مکرر بخشنامه‌ها و تعرفه‌ها روند صادرات را کند می‌کند.
- کمبود برند‌سازی و بازاریابی حرفه‌ای: محصولات ایرانی اغلب بدون برند مشخص و با ارزش افزوده پایین صادر می‌شوند.
- رقابت شدید در بازار جهانی: کشورهایی مانند ترکیه و هلند با فناوری بالاتر و بازاریابی قوی‌تر، سهم بیشتری از بازار دارند.
کدام محصولات گلخانه‌ای برای صادرات در ایران پتانسیل دارند؟
-
گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای برای صادرات: شرایط، بازار هدف، استانداردها
گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای ایران به‌دلیل تولید پایدار در تمام فصول، طعم طبیعی و قیمت رقابتی، یکی از اصلی‌ترین محصولات صادراتی به روسیه، عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس است. رعایت استانداردهای باقیمانده سموم (MRL) و بسته‌بندی مناسب، شرط اصلی ورود به بازارهای اروپایی است.
-
فلفل دلمه‌ای رنگی گلخانه‌ای، بازار بین‌المللی و فرصت ایران
فلفل دلمه‌ای رنگی با ظاهر جذاب و ماندگاری بالا، در بازار کشورهای CIS و حوزه خلیج فارس تقاضای بالایی دارد. ایران با افزایش تولید گلخانه‌های مدرن و رعایت استانداردهای سایز و بسته‌بندی می‌تواند سهم بیشتری از این بازار کسب کند.
-
توت‌فرنگی گلخانه‌ای و بازار صادراتی آن در ایران
تولید توت‌فرنگی گلخانه‌ای در شرایط کنترل‌شده باعث افزایش کیفیت و یکنواختی محصول می‌شود. این محصول پتانسیل صادرات به امارات، قطر و روسیه را دارد، مشروط به حفظ زنجیره سرد و بسته‌بندی شفاف و استاندارد.
-
سبزیجات برگ‌دار و گیاهان معطر گلخانه‌ای برای صادرات (مثلاً نعناع، ریحان)
سبزیجات معطر گلخانه‌ای با ماندگاری بالا و قابلیت تولید تمام‌سال، بازار رو‌به‌رشدی در اروپا و کشورهای عربی دارند. استفاده از سیستم‌های بسته‌بندی وکیوم و رعایت استانداردهای بهداشتی می‌تواند صادرات این گروه را تقویت کند.
محصولات پرتقاضا در بازار ایران کدام است؟
محصولات پرتقاضا در بازار گلخانه‌ای ایران شامل گوجه‌فرنگی، خیار، فلفل دلمه‌ای رنگی، بادمجان، قارچ، توت‌فرنگی و سبزیجات معطر هستند. این محصولات به‌دلیل مصرف روزمره، تولید یکنواخت در تمام فصول، ظاهر و کیفیت کنترل‌شده و تمایل روزافزون به مصرف محصولات سالم و تازه، بیشترین سهم تقاضا را در بازار داخلی دارند.
معرفی بهترین محصولات گلخانه‌ای صادراتی
بهترین محصولات گلخانه‌ای صادراتی ایران شامل گوجه‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای رنگی، خیار، توت‌فرنگی و سبزیجات معطر هستند. این محصولات به‌دلیل سازگاری با شرایط اقلیمی ایران، قابلیت تولید خارج از فصل، ماندگاری بالا و تقاضای ثابت در بازارهای منطقه‌ای مانند روسیه، عراق و کشورهای حوزه خلیج فارس، بیشترین مزیت صادراتی را دارند.
چگونه محصول گلخانه‌ای صادراتی موفق انتخاب کنیم؟
- بررسی تقاضای بازار هدف: پیش از شروع تولید، باید بازارهای هدف (مثل روسیه، امارات یا قطر) و نیاز فصلی آنها را تحلیل کرد تا محصولی انتخاب شود که در بازه زمانی مشخص بیشترین تقاضا را دارد.
- ارزیابی مزیت اقلیمی و منطقه‌ای: انتخاب محصول باید متناسب با شرایط آب‌وهوایی، دسترسی به منابع آب، و دمای منطقه باشد تا هزینه تولید کاهش یابد و کیفیت محصول حفظ شود.
- بررسی استانداردها و الزامات صادراتی: هر کشور واردکننده استانداردهای خاصی برای باقیمانده سموم، بسته‌بندی و گواهی بهداشتی دارد؛ انتخاب محصول باید با توان تولید مطابق این الزامات انجام شود.
- تحلیل سودآوری و هزینه تولید: محصولاتی که هزینه کمتری برای نهاده‌ها، انرژی و نیروی کار دارند و در عین حال قیمت صادراتی بالاتری دارند، گزینه‌های به‌صرفه‌تری محسوب می‌شوند.
- بررسی زیرساختهای بسته‌بندی و لجستیک: محصولات ظریف یا فصلی باید با زنجیره سرد، بسته‌بندی استاندارد و مسیر حمل‌ونقل مناسب پشتیبانی شوند تا افت کیفیت در مسیر صادرات به حداقل برسد.
- پایداری تولید و تأمین مستمر: برای جذب خریداران خارجی، تداوم تولید با حجم مشخص و کیفیت یکنواخت اهمیت دارد؛ بنابراین انتخاب محصول باید بر پایه توان حفظ تولید در تمام سال انجام گیرد.
- رقابت‌پذیری در بازار جهانی: محصولاتی با ویژگی منحصربه‌فرد (طعم، رنگ، کیفیت یا تولید ارگانیک) شانس بیشتری برای ماندگاری در بازارهای بین‌المللی دارند و باید در اولویت قرار گیرند.
مراحل راه‌اندازی تولید صادراتی محصول گلخانه‌ای در ایران
- طراحی و آماده‌سازی گلخانه، انتخاب تجهیزات مناسب: مرحله نخست شامل طراحی مهندسی گلخانه بر اساس اقلیم منطقه، نوع محصول و ظرفیت تولید است. استفاده از سازه‌های گالوانیزه و مدرن، سیستم تهویه و کنترل هوشمند دما و رطوبت، پایه‌گذار تولید استاندارد صادراتی است.
- تجهیزات مورد نیاز: برای دستیابی به کیفیت صادراتی، مدیریت دقیق تغذیه گیاه، تنظیم نور مصنوعی، کنترل دمای محیط و استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای ضروری است تا محصولی یکنواخت و قابل رقابت در بازارهای بین‌المللی تولید شود.
- بسته‌بندی، سردخانه، لجستیک و ارسال به بازار هدف: در مرحله نهایی، محصولات باید در بسته‌بندی‌های مقاوم و استاندارد قرار گیرند و در زنجیره سرد تا مقصد حمل شوند. انتخاب مسیر حمل‌ونقل، رعایت استانداردهای گمرکی و زمان‌بندی ارسال، تضمین‌کننده حفظ کیفیت و ماندگاری محصول است.
در این مرحله میتوانید لیست قیمت تجهیزات گالوانیزه برای گلخانه را از این سایت مشاهده کنید: https://pgco.info/
هزینه‌ها، سودآوری و برآورد بازگشت سرمایه صادراتی
هزینه اولیه شامل ساخت سازه، تجهیزات کنترل اقلیم، سیستم آبیاری، بذر باکیفیت و تاسیسات سردخانه است؛ با توجه به نوع محصول و متراژ، سرمایه‌گذاری اولیه بین چند میلیارد تا ده‌ها میلیارد تومان متغیر است.
- تحلیل سود بر اساس بازار صادراتی و نرخ ارز
سودآوری گلخانه صادراتی به قیمت جهانی محصول، نرخ ارز، هزینه‌های حمل و تعرفه‌های صادراتی بستگی دارد؛ نوسان مثبت ارز معمولا حاشیه سود صادرکنندگان را افزایش می‌دهد.
- ریسک‌ها و نحوه کاهش آنها (ناپایداری بازار، هزینه حمل، کیفیت)
ریسک‌هایی مانند تغییر تقاضا، افزایش هزینه لجستیک یا افت کیفیت محصول را می‌توان با قراردادهای بلندمدت صادراتی، بیمه حمل، بهبود بسته‌بندی و رعایت استانداردهای بین‌المللی کاهش داد.
بازاریابی و فروش بین‌المللی محصولات گلخانه‌ای ایران به چه صورت است؟
بازاریابی و فروش بین‌المللی محصولات گلخانه‌ای ایران با شناسایی بازارهای هدف، تحلیل تقاضای فصلی و رقابت‌پذیری قیمت آغاز می‌شود. استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال صادراتی، حضور در نمایشگاه‌های کشاورزی و همکاری با شرکت‌های بازرگانی معتبر، مسیر اصلی ورود پایدار به بازارهای جهانی را تشکیل می‌دهد.
- برندینگ و بسته‌بندی صادراتی محصول ایرانی
طراحی برند قدرتمند همراه با بسته‌بندی جذاب، مقاوم و دارای اطلاعات چندزبانه، تصویر حرفه‌ای از محصول ایرانی ایجاد می‌کند و اعتماد خریداران خارجی را افزایش می‌دهد.
- شرکت در نمایشگاه‌ها و قراردادهای صادراتی (مثلاً نمایشگاه‌های کشاورزی ایران)
حضور فعال در نمایشگاه‌های بین‌المللی کشاورزی، فرصتی موثر برای معرفی محصول، شناسایی بازارهای جدید و انعقاد قراردادهای مستقیم با واردکنندگان و توزیع‌کنندگان خارجی فراهم می‌کند.
- استانداردها، گواهی‌نامه‌ها و تأثیر آن بر بازار صادراتی
اخذ گواهی‌هایی نظیر GlobalGAP، ISO22000 و گواهی فیتوسنیتری نه‌تنها شرط ورود به بازارهای پیشرفته است، بلکه موجب افزایش اعتماد، قیمت فروش و استمرار صادرات در بلندمدت می‌شود.
source