به گزارش اقتصادنیوز، آکسیوس به نقل از دو دیپلمات اروپایی خبر داده که فرانسه، آلمان و انگلیس صبح امروز (به وقت محلی) نامه‌ای به اعضای شورای امنیت سازمان ملل ارسال و اعلام کردند که مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال می‌کنند تا تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران دوباره اعمال شود.
در این نامه، سه کشور اروپایی تأکید کردند که در طول ۳۰ روز آینده – قبل از اجرایی شدن تحریم‌ها – آنها برای مذاکره با ایران در مورد یک توافق هسته‌ای که می‌تواند این روند را متوقف کند، آماده هستند.
مکانیزم «اسنپ‌بک» به‌طور خودکار تمام تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل که تحت توافق هسته‌ای ایران در ۲۰۱۵ لغو شده بودند را بازمی‌گرداند.
انتظار می‌رود این اقدام فشار اقتصادی بر ایران را افزایش دهد و احتمال واکنش تلافی‌جویانه از سوی تهران وجود دارد. مقامات ایرانی پیش‌تر تهدید کرده‌اند که فعالسازی مکانیزم «اسنپ‌بک» ممکن است منجر به خروج ایران از توافقنامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) شود. وزارت خارجه آمریکا از اظهار نظر در این باره خودداری کرد.
آنگونه که جماران گزارش داده، فرانسه، آلمان و بریتانیا به ایران مهلت داده‌اند تا پایان ماه اوت اقدامات لازم برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌ها را انجام دهد.
این سه کشور اروپایی خواستار از سرگیری مذاکرات ایران با آمریکا درباره توافق هسته‌ای و همچنین اعطای دسترسی کامل بازرسان سازمان ملل به سایت‌های هسته‌ای ایران و هر گونه اورانیوم با غنای ۶۰٪ که از حملات آمریکا و اسرائیل باقی مانده باشد، شدند.
یک نشست روز سه‌شنبه در ژنو میان دیپلمات‌های ارشد ایران و کشورهای اروپایی بدون نتیجه به پایان رسید. یک منبع آگاه گفت که ایرانی‌ها «محموله‌های ملموس و دقیق» ارائه نکرده و در را بر امکان تمدید مهلت «اسنپ‌بک» بستند.
روز چهارشنبه، وزیران خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، اعلام کردند که روز پنجشنبه مکانیزم «اسنپ‌بک» را فعال خواهند کرد.
موضع مقامات اروپایی
یک دیپلمات اروپایی در توضیح تصمیم برای فعالسازی «اسنپ‌بک» گفت: «رهبران E3 بر این باورند که ایران سال‌هاست به‌طور آشکار تعهدات خود تحت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را نقض کرده و هیچ اقدام ملموسی برای اصلاح این وضعیت انجام نداده است.»
فرایند فعالسازی «اسنپ‌بک» ۳۰ روز طول می‌کشد و اروپایی‌ها می‌خواهند این روند پیش از آنکه روسیه ریاست شورای امنیت را در اکتبر به عهده بگیرد، به پایان برسد.
یک دیپلمات اروپایی تأکید کرد: «فعالسازی مکانیزم اسنپ‌بک به معنای پایان دیپلماسی نیست. E3 تا هفته‌هایی که پیش از اجرایی شدن تحریم‌های سازمان ملل باقی مانده، همچنان آماده تعامل با ایران هستند.»
چرا مهلت مکانیسم ماشه تمدید نشد؟
بنا به روایت ایسنا، خبرگزاری انگلیسی «رویترز» نیز در گزارشی با اشاره به مشاهده نامه تروئیکای اروپایی به شورای امنیت سازمان ملل متحد، تصمیم سه کشور اروپایی عضو برجام برای فعال سازی مکانیزم ماشه علیه ایران را تأیید کرد.
رویترز افزود: «سه کشور اروپایی در بیانیه‌ای اعلام کردند که تصمیم گرفته‌اند پیش از آنکه در اواسط اکتبر توانایی خود را برای بازگرداندن تحریم‌های تهران که تحت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی لغو شده بودند، از دست بدهند، مکانیسم ماشه را فعال کنند.»
رویترز به نقل از منابع اروپایی مدعی شد که سه کشور اروپایی در طول مذاکرات خود با ایران، به‌دنبال «تعویق مکانیزم ماشه بوده‌اند، اما معتقدند که مذاکرات روز سه‌شنبه در ژنو تعهدات ملموس کافی از سوی ایران به همراه نداشته است.»
خبرگزاری انگلیسی افزود: «سه کشور اروپایی که وزرایشان روز چهارشنبه “مارکو روبیو” وزیر امور خارجه ایالات متحده، را از تصمیم خود مطلع کردند، ابراز امیدواری کردند که ایران تا پایان سپتامبر برای ارائه تعهداتی در مورد برنامه هسته‌ای خود که آنها را متقاعد به تعویق اقدامات مشخص کند، وارد عمل شود.»
در بیانیه ادعایی سه کشور اروپایی که توسط رویترز مشاهده شده، آمده است: «سه کشور اروپایی متعهد به استفاده از هر ابزار دیپلماتیک موجود برای اطمینان از اینکه ایران هرگز سلاح هسته‌ای تولید نمی‌کند، هستند. این شامل تصمیم ما برای فعال کردن مکانیسم اسنپ‌بک نیز می‌شود.»
به ادعای رویترز، با وجود تصمیم تروئیکای اروپایی برای کلید زدن فرآیند فعالسازی مکانیزم ماشه که ایران دربرابر عواقب آن هشدار داده بود، «تعهد سه کشور اروپایی به یک راه‌حل دیپلماتیک همچنان پابرجاست»، به‌طوری‌که «سه کشور اروپایی از دوره ۳۰ روزه پس از اطلاعیه به طور کامل برای حل مسئله، استفاده خواهند کرد.»
مقامات ایران نیز تاکید کرده‌اند اروپا به دلیل پایبند نبودن به تعهداتش در توافق هسته‌ای فاقد مبنای حقوقی و اخلاقی برای فعالسازی این سازوکار مقرر در این توافق علیه ایران است.
ایران اعلام کرده است پاسخ آن به بازگردانی تحریم‌ها «شدید» خواهد بود.
در همین راستا، «کاظم غریب‌آبادی»، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ظهر پنجشنبه، تأکید کرد: اروپایی‌ها با «کمال پررویی و گستاخی» ادعا می‌کنند که برجام را اجرا می‌کنند، در حالی که شاخص‌ها و اطلاعات موجود نشان می‌دهد آنها نه تنها برجام را اجرا نکرده‌اند، بلکه تحریم‌های جدیدی نیز از جمله علیه کشتیرانی و صنعت هوایی ایران وضع کرده‌اند.
معاون حقوقی وزارت خارجه ایران خاطرنشان کرد: این موضوع به طرف‌های اروپایی و اتحادیه اروپا به وضوح اعلام شده که اگر قصد سوءاستفاده از حسن نیت و تعاملات جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند و فرآیند اسنپ بک را آغاز کنند، طبیعتاً ایران هم واکنش لازم را انجام خواهد داد.
وی افزود: در صورت ارسال نامه از سوی اروپا، جمهوری اسلامی ایران نیز اقدام ویژه خود از جمله ارسال نامه یا اخطاریه به شورای امنیت را انجام خواهد داد.
غریب‌آبادی با هشدار درباره تبعات این اقدام گفت: در چنین شرایطی، مسیر تعامل سازنده‌ای که با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باز شده است مسیر کاملاً تحت تأثیر قرار گرفته و ادامه این روند تعاملی دیگر معنایی نخواهد داشت.
وی در پایان تأکید کرد: ما به آنها گفته‌ایم که در صورت وقوع چنین اقدامی، اروپا خود را از عرصه دیپلماتیک و گفت‌وگوها با ایران حذف خواهد کرد.
source