فصل اقتصاد – رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند گفت: مردم با حمایت از تولید داخلی میتوانند بازوهای جهاد اقتصادی باشند. تولید کنندگان هم قلب جهاد اقتصادی محسوب میشوند. تجار هم در این جنگ نقش ویژهای دارند.
به گزارش فصل اقتصاد سیدطهحسین مدنی با حضور در یک برنامه رادیویی با موضوع «جهاد اقتصادی» درباره اهمیت این موضوع در شرایط کنونی گفت: کلمه جهاد در واقع همان جنگ با رویکردهای عمیقتر است. وقتی به سمت جهاد میرویم هم ملیت و هم مباحث و پیوستهای اقتصادی در آن مطرح میشود. بنابراین با این نگاه، جهاد اقتصادی همان جنگ اقتصادی با یک پیوست اعتقادی و ملی است.
مدنی افزود: در این چارچوب، در راستای جهاد اقتصادی ما نه فقط برای حفظ معیشت بلکه برای حفظ عزت، استقلال و آینده فرزندان وارد این میدان میشویم به خصوص در وضعیت کنونی که صحبت از دشمنی اقتصادی یک توهم نیست و کشور به معنای واقعی کلمه در یک مواجهه سنگین در تمامی ابعاد قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه در چنین شرایطی باید موضوع جهاد اقتصادی را با همت و جدیت ویژهای دنبال کنیم، گفت: در جهاد و جنگ اقتصادی مانند جنگ میدانی باید نقشها و صفبندیها در ردههای مختلف مشخص و ادوات تأمین شود. بنابراین در جنگ اقتصادی چهار نقش اصلی برای مردم، حاکمیت، تولیدکنندگان و تجار تعریف میشود. مردم بازوهای این جهاد هستند و باید به مواردی چون سبک مصرف، خرید کالاهای داخلی و مدل سرمایهگذاری توجه کنند.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند ادامه داد: حاکمیت هم در جنگ اقتصادی باید سیاستگذاری و طرحهای دقیقی برای مواردی چون جلوگیری از رانت و … داشته باشد.
مدنی خاطرنشان کرد: تولیدکنندگان قلب جهاد اقتصادی هستند و بدون تولید هیچ چیزی جریان ندارد. همانطور که ما در تولید موشک به مهندسان داخلی تکیه کردیم و توان داخلی نقش ویژهای در این خصوص داشت؛ در سایر بخشها هم مانند مسکن، خودرو، موضوعات هایتک و موارد روزمره مثل مواد غذایی، تولید کننده داخلی نقش ویژهای دارد.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند نقش تجار در جنگ اقتصادی به خصوص پس از وقایع اخیر را ویژه دانست و گفت: بعد از وقایع اخیر، ما با احتمال تشدید تحریمهای اقتصادی مواجه هستیم بنابراین باید با توجه به این احتمال، نقش تجار در جنگ اقتصادی را تبیین کنیم.
وی افزود: تجار هم تأمین کننده کالاهای مصرفی که در داخل تولید نمیشود هستند و هم در تأمین ارز مورد نیاز کشور نقش کلیدی دارند. آنها میتوانند شرایط را برای حرکت از اقتصاد دولتی به سمت اقتصاد خرد و تحریمناپذیر شدن اقتصاد کشور فراهم کنند. بنابراین امیدواریم در این عرصه، وزارت صمت ، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و دیگر ارکان مربوطه، نقش تجار را ویژه ببینند و برای تحقق آن برنامهریزی کنند.
مدنی در این خصوص توضیح داد: یکی از نمونههای خاصی که باید مقوله رفتن به سمت اقتصاد خرد در آن محقق شود؛ صادرات سنگ آهن است. مثلاً در حال حاضر حجم بسیار زیادی از سنگ آهن کشور به صورت خام توسط شرکتهای دولتی به کشور هند-که در جنگ اخیر هم موضوع خوبی نداشت-صادر میشود. تحریم این بخش هر لحظه میتواند ما را از منابع ارزی محروم کند اما اگر برای صادرات خرد با ارزش افزوده بالاتر برنامهریزی کنیم؛ از این خطر مصون خواهیم بود و منابع کشور با ارزش افزوده بالاتری صادر خواهد شد.
مدنی در تکمیل این موضوع در گفت و گو با مهر با اشاره به تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به کشور گفت: این رژیم در تجاوز اخیر خود به ایران و به شهادت رساندن اقشار مختلف مردم، فرماندهان نظامی و دانشمندان هستهای، نشان داد که هیچ محدودیتی در وحشیگری برای خود قائل نیست. کشورهای غربی هم با حمایت خود از این تجاوز آشکار، نقطه تاریک دیگری در کارنامه سیاه خود در قبال کشور ما بر جا گذاشتند.
مدنی با بیان اینکه نیروهای نظامی ما به این تجاوز آشکار، پاسخ در خور و شایستهای دادند و دشمن متجاوز را مجبور به پذیرش آتشبس کردند، افزود: این آمادگی و پاسخ سنگین نظامی، باعث دلگرمی مردم شد. علاوه بر بعد نظامی، ما باید در حوزه اقتصادی هم با توجه به این تجاوز و با ادبیات جهاد اقتصادی تدابیری در پیش بگیریم تا اقتصاد کشور را هم از تهاجمات ترکیبی دشمن مصون کنیم.
وی درباره تجربه کشورهای مختلف جهان در تبدیل فشارهای اقتصادی به زمینهای برای رشد، گفت: چین یکی از نمونههای این موضوع است. این کشور در سالهای اخیر با ممنوعیتهای آمریکا در صادرات چیپهای پیشرفته انویدیا با هدف توقف توسعه هوش مصنوعی مواجه شد اما در پاسخ به این سیاست، پروژههای بومی مثل DeepSeek-V2 را راهاندازی و شرکت SMIC را تقویت کرد و حتی در تحریمها، مدلهای زبانی و پلتفرمهای مستقل خود را توسعه داد.
مدنی افزود: این کشور در حوزه نرمافزار هم، با وجود فیلترینگ و فشار بر تیکتاک و اخراج تجار چینی از خاک آمریکا، نهتنها عقب ننشست، بلکه بازار آسیا و حتی بخشی از اروپا را به دست گرفت. این یعنی اگر نقشه دشمن واقعی است، ظرفیت دفاع و رشد واقعیتر از آن است.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند به تجربه آلمان بعد از جنگ جهانی دوم هم اشاره و تصریح کرد: در تاریخ معاصر، آلمان بعد از جنگ جهانی دوم، با زیرساختی تقریباً نابود و بحرانی، توانست با تمرکز بر نظم مالی، آموزش فنی و حمایت هدفمند از تولید، یک اقتصاد قدرتمند بسازد.
وی خاطرنشان کرد: روسیه هم بعد از 2014 و بهویژه 2022، با موج تحریمها مواجه شد. اما بهجای فروپاشی، نظام بانکی خود را از دلار جدا کرد، در بخش انرژی خودکفا شد و صادرات غیرنفتی را افزایش داد.
مدنی گفت: کشور ما هم اگر امروز تحت فشار و محدودیت قرار دارد؛ اما در عوض از منابع، بازار، جوانان نخبه و تجربهی تاریخی بسیار خوبی برخوردار است و میتواند با جهاد اقتصادی از این ظرفیتها برای رشد و توسعه همه جانبه استفاده کند. اگر این چهار ضلع در کنار یکدیگر قرار گیرد؛ جهاد اقتصادی به یک سامانه مقاومت ملی تبدیل خواهد شد. اگر چین توانست در دوران فشار، فناوری خود را عمیقتر کند، آلمان از ویرانی بلند شود و روسیه با وجود تحریم سرپا بماند؛ ایران با وجود چنین ظرفیتهایی میتواند کاری فراتر از مقاومت انجام دهد و آینده خود را بسازد.

source