صفحه اقتصاد –
پس از انتشار دفترچه راهنمای ثبت‌نام آزمون استخدامی آموزش‌وپرورش، بسیاری از داوطلبان از محدود شدن رشته‌های تحصیلی برای تدریس در این نهاد آموزشی ابراز نارضایتی کردند. از سوی دیگر، اطلاعیه‌هایی از سوی سخنگوی آموزش و پرورش و برخی نمایندگان مجلس درباره استخدام گسترده سرایداران و نیروهای خدماتی در تیرماه ۱۴۰۴ منتشر شد. به‌نظر می‌رسد سیاست وزارت آموزش و پرورش در مسیر تخصصی‌تر کردن جذب نیروها، همزمان با تأمین نیازهای خدماتی مدارس، وارد فاز اجرایی تازه‌ای شده است.
رشته‌هایی که دیگر مجاز نیستند؛ سکوت یا قاطعیت؟
با آغاز ثبت‌نام آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش در سال ۱۴۰۴، انتقادها نسبت به محدودیت‌های اعمال‌شده در رشته‌های تحصیلی مجاز برای شرکت در آزمون به اوج خود رسید. بسیاری از فارغ‌التحصیلان رشته‌هایی مانند علوم ارتباطات، حقوق، کتابداری و حتی برخی طلاب حوزه علمیه با انتشار پیام‌هایی در فضای مجازی و ارسال اعتراض به نهادهای ذی‌ربط، خواستار بازنگری در لیست رشته‌های مجاز شدند.
بر اساس اعلام علی فرهادی، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش، تصمیم‌گیری درباره رشته‌های مجاز، حاصل جلسات شورای مشترک بین آموزش و پرورش و سازمان اداری و استخدامی کشور است. وی هدف از این تصمیم‌ها را تخصصی‌سازی روند جذب معلم و ارتقاء کیفیت آموزشی بیان کرد که فعلاً برنامه‌ای برای بازگشت رشته‌های حذف‌شده وجود ندارد.
پاسخ وزارتخانه: نگاه تخصصی و تصمیم‌گیری مشترک
فرهادی تأکید کرده است که آزمون استخدامی صرفاً برای تأمین ناترازی نیروی انسانی در نظام تعلیم و تربیت است و مسیر اصلی جذب معلم از طریق دانشگاه فرهنگیان دنبال می‌شود. در رشته‌هایی مثل دبیری فیزیک، فقط فارغ‌التحصیلان فیزیک مجاز به شرکت هستند و این نگاه تخصصی در سایر رشته‌ها نیز حاکم است.
این در حالی‌ست که شماری از داوطلبان با اشاره به تجربه آزمون سال گذشته، بر بی‌عدالتی‌های موجود در سهمیه‌های مصاحبه علمی و امتیازهای در نظر گرفته‌شده برای متأهلین تأکید دارند. به گفته آن‌ها، امسال به دلیل حذف رشته‌های بیشتر و افزایش نقش آزمون کتبی، عملاً فرصت شرکت در آزمون از آنان سلب شده است.
جزئیات خبر جذب نیروی خدماتی در آزمون ۱۴۰۴ آموزش و پرورش
آزمون استخدامی نیروی خدماتی و سرایدار آموزش و پرورش، خبر مهم دیگری می‌باشد که توجه متقاضیان استخدام را به خود جلب کرده است. به گفته سخنگوی این وزارتخانه، برنامه‌ریزی‌ها به‌گونه‌ای صورت گرفته که فراخوان استخدام نیروی خدماتی در خردادماه ۱۴۰۴ منتشر شود و آزمون مربوطه نیز در تیرماه ۱۴۰۴ برگزار گردد.
نکته مهم در این آزمون، سقف مدرک تحصیلی مورد پذیرش است که صرفاً دیپلم در نظر گرفته شده و به‌عبارتی، دارندگان مدارک بالاتر، مجاز به شرکت در این فرآیند نخواهند بود. اولویت جذب با افراد جوان‌تر است.
براساس اعلام رسمی، حداقل ۲۰ هزار نیروی جدید خدماتی و سرایدار در مدارس کشور جذب خواهند شد. به گفته عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، از این تعداد، ۷ هزار و ۵۰۰ نفر از طریق آزمون عمومی و به‌صورت قرارداد کار معین استخدام می‌شوند. باقی‌مانده ظرفیت، یعنی حدود ۱۴ هزار سهمیه دیگر، به ایثارگران و خانواده‌های آنان اختصاص یافته است.
کارزار اعتراض طلاب؛ حذف از دبیری معارف و عربی
برخی کارشناسان آموزش معتقدند که استخدام هدفمند و تخصص‌محور معلمان، اگرچه در ظاهر اقدامی درست برای ارتقاء سطح علمی مدارس است، اما باید با انعطاف بیشتر در رشته‌های میان‌رشته‌ای و یا رشته‌هایی با قابلیت تدریس عمومی مانند علوم اجتماعی، حقوق و علوم ارتباطات همراه باشد.
در همین حال، برخی طلاب حوزه علمیه نیز نسبت به حذف امکان شرکت در رشته‌های دبیری معارف و عربی اعتراض کرده‌اند. آن‌ها با انتشار بیانیه‌ای خطاب به وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان اداری و استخدامی، تأکید کرده‌اند که سابقه علمی و تجربی آن‌ها در تدریس این دروس نباید نادیده گرفته شود و حذف چنین سهمیه‌ای از آزمون سال جاری، مغایر با سیاست‌های فرهنگی کشور و اصل عدالت آموزشی است.
کاهش سهم مصاحبه، افزایش نقش آزمون کتبی
در پایان باید گفت، آزمون استخدامی آموزش و پرورش امسال، با تغییراتی اساسی در شیوه ارزیابی، منابع، سهمیه‌ها و رشته‌های مجاز همراه شده است. افزایش سهم آزمون کتبی از ۳۰ به ۷۰ درصد و کاهش وزن مصاحبه به ۳۰ درصد، از جمله اصلاحات ساختاری مهم به شمار می‌رود. وزارت آموزش و پرورش این اقدامات را با هدف جلوگیری از اعمال سلیقه در مرحله مصاحبه و سنجش دقیق‌تر علمی داوطلبان اعلام کرده است. با این‌حال، حجم بالای اعتراضات داوطلبان و گروه‌های تحصیلی مختلف، نشان می‌دهد که بازنگری در برخی سیاست‌های اجرایی آزمون، امری اجتناب‌ناپذیر است. از سوی دیگر، اطلاع‌رسانی شفاف درباره زمان دقیق ثبت‌نام، شرایط و منابع آزمون سرایداران می‌تواند بخش مهمی از نیاز نیروهای خدماتی در مدارس را تأمین کرده و بخشی از دغدغه‌های اشتغال را نیز کاهش دهد.
source