انتخاب نوع مناسب آسانسور نه تنها به عملکرد بهتر سیستم کمک می‌کند، بلکه بر ایمنی، مصرف انرژی و هزینه‌های نگهداری آن نیز تأثیر می‌گذارد. در بازار ایران، تنوع قابل توجهی از انواع آسانسور وجود دارد؛ از سیستم‌های کششی و هیدرولیک گرفته تا مدل‌های بدون موتورخانه که در پروژه‌های مدرن استفاده می‌شود. اما در میان این گزینه‌ها، کدام یک بیشترین محبوبیت را بین سازندگان و مالکان ساختمان‌ها دارد؟ در این مقاله به بررسی محبوب‌ترین نوع آسانسور در ایران پرداخته و عوامل تأثیرگذار بر این انتخاب را بررسی می‌کنیم.
وضعیت بازار آسانسور در ایران چگونه است؟
بازار آسانسور در ایران طی سال‌های اخیر با رشد قابل توجهی مواجه بوده است. افزایش ساخت و سازهای شهری، توسعه آپارتمان‌نشینی و نیاز به نوسازی تجهیزات قدیمی از جمله عوامل مؤثر در این روند بوده‌اند.
- ظرفیت تولید و تقاضا
بر اساس گزارش‌های منتشر شده، صنعت آسانسور ایران با ظرفیت تولید سالیانه ۵۰ هزار دستگاه فعالیت می‌کند، اما تنها ۳۰ درصد از این ظرفیت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این در حالی است که تقاضای سالیانه برای آسانسور در کشور حدود ۲۵ هزار دستگاه برآورد می‌شود.
- وضعیت استانداردها و ایمنی
یکی از چالش‌های اصلی صنعت آسانسور در ایران، عدم رعایت استانداردهای ایمنی است. بر اساس آمارهای سازمان ملی استاندارد ایران، ۹۰ درصد آسانسورهای کشور غیراستاندارد هستند. اتحادیه آسانسور در تلاش است سالیانه ۱۰ درصد از این آمارها بکاهد تا به صفر برسد.
- قیمت و هزینه‌ها
قیمت آسانسور در ایران تحت تأثیر عواملی مانند نرخ ارز، نوع آسانسور (کششی یا هیدرولیک)، تعداد طبقات و برند تجهیزات متغیر است. برای مثال، قیمت فروش قطعات آسانسور کششی در سال ۱۴۰۳ حدود ۲۰۰ میلیون تومان و لوازم بالابر خانگی هیدرولیک ۲۹۰ میلیون تومان برآورد شده است.
- صادرات و توانمندی‌های صنعتی
صنعت آسانسور ایران توان صادرات سالیانه یک میلیارد دلار را دارد. در شش ماهه اول سال پیش، چهار میلیون دلار آسانسور و ادوات آن از کشور صادر شده است.
بازار آسانسور ایران با وجود ظرفیت‌های تولیدی بالا و توان صادراتی قابل توجه، با چالش‌هایی مانند پایین بودن سطح استانداردها و استفاده ناکافی از ظرفیت‌های موجود مواجه است. با توجه به نیاز فزاینده به نوسازی و توسعه زیرساخت‌های شهری، انتظار می‌رود با بهبود استانداردها و افزایش بهره‌وری، این صنعت نقش مهم‌تری در اقتصاد کشور ایفا کند.
چه عواملی در محبوبیت نوع آسانسور تاثیر دارند؟
محبوبیت یک نوع آسانسور در بازار، تنها به نوع فناوری آن محدود نمی‌شود، بلکه مجموعه‌ای از عوامل فنی، اقتصادی و حتی روانی در تصمیم‌گیری سازندگان، پیمانکاران و مصرف‌کنندگان نهایی نقش دارند. در ادامه به مهم‌ترین عواملی که بر محبوبیت یک مدل آسانسور در ایران تأثیر می‌گذارند، اشاره می‌کنیم:
۱٫ میزان مصرف انرژی و بهینه‌سازی برق
یکی از فاکتورهای اصلی در انتخاب آسانسور، مصرف انرژی آن است. آسانسورهای کششی به ویژه مدل‌های گیرلس (بدون گیربکس) با بهره‌گیری از موتورهای کم مصرف و اینورتر، گزینه‌ای به صرفه برای مصرف برق محسوب می‌شوند. این ویژگی باعث محبوبیت آن‌ها در ساختمان‌های بلند مرتبه شده است.
۲٫ نیاز به فضای کمتر برای نصب
با توجه به محدودیت فضای ساخت و ساز در بسیاری از مناطق شهری، آسانسورهایی که به موتورخانه نیاز ندارند (مانند آسانسورهای MRL)، محبوبیت بالاتری دارند. این نوع آسانسورها بدون نیاز به ساخت اتاقک موتورخانه در پشت‌بام، فضای بیشتری برای سایر کاربری‌ها آزاد می‌کنند.
۳٫ هزینه‌های نصب و نگهداری
هزینه اولیه خرید و نصب آسانسور، یکی از دغدغه‌های مهم سازندگان است. آسانسورهای هیدرولیکی معمولا هزینه نصب پایین‌تری دارند، اما در بلند مدت به دلیل مصرف برق بیشتر و نیاز به روغن‌کاری، هزینه نگهداری بالاتری دارند. در مقابل، مدل‌های کششی به ویژه با موتورهای بدون گیربکس، اگر چه گران‌تر هستند اما در بلندمدت مقرون به صرفه‌تر خواهند بود.
۴٫ ایمنی و سطح استاندارد
سطح ایمنی یک آسانسور نقش مهمی در محبوبیت آن دارد. آسانسورهایی که سیستم ترمز اضطراری، نجات خودکار، سنسورهای ایمنی در درب و فناوری کنترل پیشرفته دارند، اطمینان خاطر بیشتری برای کاربران فراهم می‌کنند و در بازار رقابتی ایران بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند.
۵٫ سرعت و ظرفیت جابجایی
در ساختمان‌های پرتردد، به ویژه مراکز تجاری و اداری، سرعت عملکرد آسانسور و ظرفیت کابین برای جابجایی تعداد بیشتر افراد اهمیت زیادی دارد. آسانسورهای کششی با طراحی‌های پیشرفته‌تر، ظرفیت بالا و سرعت بیشتری نسبت به مدل‌های هیدرولیکی ارائه می‌دهند و به همین دلیل در این نوع ساختمان‌ها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۶٫ طول عمر مفید و خدمات پس از فروش
مدل‌هایی که از طرف برندهای شناخته شده یا تولیدکنندگان داخلی معتبر پشتیبانی می‌شوند، معمولا خدمات پس از فروش بهتر، قطعات یدکی در دسترس‌تر و طول عمر بیشتری دارند. این فاکتورها باعث می‌شود مشتریان به ویژه در پروژه‌های انبوه‌سازی، انتخاب مطمئن‌تری داشته باشند.
در مجموع، انتخاب نوع آسانسور معمولا حاصل بررسی هم زمان فاکتورهای فنی، اقتصادی و ساختاری است. محبوب‌ترین آسانسور در یک پروژه مسکونی لزوما در یک ساختمان تجاری یا بیمارستانی نیز بهترین گزینه نیست؛ بلکه هر نوع آسانسور بر اساس شرایط پروژه و نیاز کاربران، جایگاه خاص خود را در بازار پیدا می‌کند.
آسانسور کششی، انتخاب اول ساختمان‌های بلند در ایران
در میان انواع آسانسورهایی که در پروژه‌های ساختمانی در ایران استفاده می‌شوند، آسانسور کششی جایگاه ویژه‌ای دارد؛ به ویژه در ساختمان‌های بلند مرتبه که تعداد طبقات زیاد و تردد بالا است. این نوع آسانسور به دلیل ویژگی‌های فنی، ایمنی و اقتصادی، به عنوان گزینه‌ی اول مهندسان، پیمانکاران و کارفرمایان در ایران شناخته می‌شود.
عملکرد آسانسور کششی چگونه است؟
آسانسورهای کششی با استفاده از یک سیستم قرقره (فلکه کششی)، موتور الکتریکی و کابل‌های فولادی کار می‌کنند. در این سیستم، کابین آسانسور و وزنه تعادل توسط کابل‌هایی که از روی فلکه عبور می‌کنند، به حالت تعادل در می‌آیند. با چرخش فلکه کششی، کابین به سمت بالا یا پایین حرکت می‌کند. نیروی محرکه توسط موتور که در بالای چاهک یا در اتاق موتورخانه قرار دارد، تأمین می‌شود.
چرا آسانسور کششی برای ساختمان های بلند مناسب است؟
آسانسورهای کششی نسبت به انواع دیگر، مانند آسانسورهای هیدرولیک، عملکرد بهینه‌تری در ارتفاعات بالا دارند. دلایل اصلی محبوبیت این نوع آسانسور در برج‌ها و ساختمان‌های بلند به شرح زیر است:
- قابلیت حرکت در ارتفاع بالا: آسانسور کششی برخلاف مدل‌های هیدرولیکی محدودیتی در تعداد طبقات ندارد.
- سرعت بالاتر: آسانسورهای کششی می‌توانند با سرعت‌هایی بالاتر از ۱٫۵ متر بر ثانیه کار کنند که برای ساختمان‌های پرتردد بسیار مناسب است.
- مصرف انرژی پایین‌تر: در مدل‌های جدیدتر به ویژه گیرلس (بدون گیربکس) با اینورتر، مصرف برق به شدت کاهش یافته و هزینه‌های جاری کمتر شده است.
- حرکت نرم و بدون لرزش: استفاده از تکنولوژی‌های نوین در سیستم تعلیق و کنترل، تجربه‌ای آرام و راحت برای کاربران فراهم می‌کند.
- امکان حذف موتورخانه (MRL): برخی مدل‌های کششی مانند MRL امکان نصب بدون نیاز به ساخت موتورخانه دارند، که باعث صرفه‌جویی در فضا و هزینه می‌شود.
در شهرهای بزرگی مانند تهران، مشهد، اصفهان و کرج که ساخت برج‌های مسکونی و تجاری رونق زیادی دارد، اکثر پروژه‌های بلند مرتبه از آسانسورهای کششی استفاده می‌کنند. این انتخاب نه تنها به دلیل کارایی فنی بالا، بلکه به دلیل وجود قطعات یدکی در بازار، تیم‌های فنی آشنا با این تکنولوژی و تطابق بیشتر با استانداردهای ایمنی است.
می‌توان گفت آسانسور کششی به خصوص آسانسور گیرلس، به دلیل توان بالا در جابجایی افراد در ساختمان‌های مرتفع، هزینه نگهداری مناسب، عملکرد سریع و قابلیت همگام شدن با تکنولوژی روز، جایگاه نخست را در میان انواع آسانسورهای موجود در بازار ایران دارد. شرکت الماس آسانسور به عنوان شرکت طراحی و اجرای آسانسور گیرلس در ایران، با قیمت‌های رقابتی، داشتن تیم متخصص، واردکننده مستقیم قطعات از اروپا و…، می‌تواند بهترین گزینه برای کسانی باشد که قصد نصب آسانسور گیرلس را دارد.
نوشته محبوب ترین نوع آسانسور در ایران کدام است؟ اولین بار در روزنامه رسالت. پدیدار شد.
source