اقتصاد۲۴- روز پنجشنبه بار دیگر شوکی به بازار ارز ایران وارد شد. اعلام رسمی تعویق مذاکرات میان ایران و آمریکا، اثرات قابل‌توجهی بر انتظارات معامله‌گران و روند قیمتی دلار گذاشت. در حالی که طی هفته گذشته نشانه‌هایی از ثبات نسبی در بازار ارز دیده می‌شد و برخی حتی از آغاز یک روند نزولی سخن می‌گفتند، اما با مخابره خبر تعویق مذاکرات، ورق به‌کلی برگشت و دلار با جهش قیمتی مواجه شد. این نوسان قیمتی نه‌تنها واکنش سریع بازار به تحولات سیاسی را نشان داد، بلکه بار دیگر نقش حیاتی انتظارات روانی و چشم‌انداز سیاست خارجی را در تعیین مسیر ارز در ایران پررنگ‌تر کرد.

در نخستین ساعات بعد از اعلام خبر، نرخ دلار در بازار آزاد با شیبی صعودی افزایش یافت و در لحظه نگارش این گزارش در محدود ۸۵ هزار تومان در حرکت است. این رشد در حالی رخ داد که در هفته‌های گذشته با قوت گرفتن احتمال ایجاد توافق، قیمت دلار در محدوده‌ای به نسبت کنترل‌شده در نوسان بود.

حال، با تعویق مجدد گفت‌وگوها، امید‌ها به گشایش‌های دیپلماتیک بار دیگر کمرنگ شده و بازار به‌سرعت واکنش نشان داده است. این تغییرات ناگهانی در روند قیمت دلار، تنها محدود به بازار ارز نماند و در سایر بازار‌ها از جمله بورس، طلا و سکه نیز اثر منفی و افزایشی برجای گذاشت.

بیشتر بخوانید: تعویق مذاکرات، محرک افزایش قیمت دلار شد

احمد جانجان، کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به اینکه درصورت طولانی شدن تعویق مذاکرات، آیا می‌توان انتظار موج جدیدی از افزایش قیمت دلار را داشت یا فعلا مقاومت از خود نشان می‌دهد؟ به اقتصاد ۲۴ گفت: «در اقتصاد گزاره‌ای به نام «انتظارات» را داریم که ناظر بر آینده است؛ یعنی شما می‌توانید به لحاظ انتظارات، افزایش یا کاهش انتظارات تورمی را داشته باشید؛ بنابراین آینده مقوله‌ای است که به لحاظ پارامتر‌های اقتصادی، قابل سنجش و ارزیابی است.»

وی ادامه داد: «وقتی چشم‌انداز مثبت یا منفی ارزیابی می‌شود، بازار متناسب با آن واکنش نشان می‌دهد. همچنان که به دلیل از سرگیری مذاکرات و احتمال شکل گیری توافق، دلار از ۱۰۸ هزار تا ۷۸ هزار تومان کاهش پیدا کرد. از سوی دیگر وقتی این چشم‌انداز مخدوش می‌شود یا برهم می‌خورد منجر به افزایش نرخ ارز هم می‌شود. این یک پارامتر معقول است و از این رو زمانی که اخبار بدی از مذاکرات منتشر می‌شود، قیمت دلار هم افزایشی می‌شود.»

جانجان در پاسخ به اینکه آیا دلار باز هم سمت صعود خواهد رفت یا با توجه به شرایط اقتصادی کشور، اساسا نرخ کمتر از ۸۰ هزار تومان برای دلار توجیهی ندارد؟ بیان کرد: «اگر توافق شکل گیرد، آن هم به شکل سریع و اینکه منجر به طولانی شدن فرآیند مذاکرات نشود، می‌توانیم منتظر ریزش قابل توجه قیمت دلار باشیم. باید توجه کنیم که طولانی شدن فرآیند مذاکرات منجر به آن می‌شود که افزایش و کاهش انتظارات قدری سطحی شود و تعمیق نشود.»

این کارشناس بازار‌های سرمایه خاطرنشان کرد: «اگر طرفین خیلی سریع به یک توافق موقت برسند، می‌توان انتظار داشت دلار کانال ۶۸، ۶۷ هزار تومان را ببیند ولی این ریزش، یک رخداد سریع است و در این نرخ‌ها تثبیت نمی‌شود. از این رو ممکن است در لحظه ریزش، دلار وارد کانال ۶۰ هزار تومان هم شود ولی مجددا به محدوده ۸۵ هزار تومان برمی‌گردد. من معتقدم دولت نباید اجازه دهد دلار کمتر از محدوده ۸۰، ۸۵ هزار تومان برود و دوباره شوک اساسی به صنعت و تولید کشور وارد کند.»