حامد پاک طینت
تحلیلگر اقتصادی
گزارشات رسمی نشان می دهد ایران حداقل ۳۰۰ میلیارد دلار درآمد نفتی را در مدت تحریم از دست داده است، فقط در سالی که گذشت حدود ۳۰ میلیارد دلار و همچنین زیانی بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار از عدم سرمایه گذاری خارجی در کشور اتفاق افتاده است، بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار از دارایی های ایران در خارج از کشور بلوکه و غیرقابل استفاده شد و محدودیت در استفاده از سیستم مالی جهانی مبادلات بین المللی برای تجار ایرانی را مختل کرد، رانت حاصل از دونرخی کردن ارز که یکی از دستاوردهای تحریم بود با سالی ۲۰ میلیارد دلار برای واردات و همچنین زیان حاصل از صادرات با نرخ غیرواقعی هم به سالی ۲۰ میلیارد دلار رسید، جمع زیان برآورد شده بالغ بر ۸۰۰ میلیارد دلار است. تورم سر به فلک کشید، نرخ دلار و هزینه زندگی مردم در این ۲۳ سال، ۱۰۰ برابر شد و نیمی از مردم ایران به زیر خط فقر سقوط کردند.
با این پول ایران ما می توانست توسعه گازی کشور در پارس جنوبی را از ۲۴ فاز به ۳۲۰ فاز و ۴۰ شبکه مستقل برساند، میتوانست ۸۰۰ واحد یک گیگاواتی برق نیروگاه سیکل ترکیبی و ۵۳۰.۰۰۰ مگاوات برق خورشیدی و رفع کامل هدررفت شبکه برق کشور را انجام می داد، می توانست ۲۷۰ پالایشگاه برای خودکفایی بنزین و ۱۶۰ میلیون خودروی برقی در کشور تولید یا وارد کند، می توانست ۱۶۰ مسیر انتقال آب از خلیج فارس به داخل کشور بسازد، می توانست ۴۰۰ میلیون هکتار از زمین های کشاورزی را آبیاری قطره ای کند ، می توانست ۸۰۰ واحد شیرین سازی آب دریا بخرد. بله با این پول ما بزرگترین معضل کشور که ناترازی در برق و آب و گاز و بنزین است و تا پنج سال آینده غیرقابل رفع خواهد شد، نداشتیم.
می توانست ۸۰۰ خط مترو یا ۹۰۰ هزار اتوبوس هیبریدی به سیستم حمل و نقل کشور بیافزاید، می توانست ۸۰۰۰ فروند هواپیما بخرد و ۴۰۰ فرودگاه در سطح کشور بسازد، می توانست ۱۶.۰۰۰ کیلومتر خط آهن قطار سریع السیر و ۸۰.۰۰۰ کیلومتر اتوبان در این مملکت بسازد، می توانست ۱۶۰۰ بیمارستان مجهز و ۸۰۰.۰۰۰ مدرسه و ۲۰ میلیون واحد مسکن برای مردم ایران بسازد. همه این پروژه های ملی با این بودجه عملیاتی بود.
همین امروز اگر تمام تحریم ها برداشته شود ۷ سال طول خواهد کشید تا این خسارتها جبران شود آنهم به شرط آنکه تحت یک مدیریت سیستماتیک و علمی عمل کنیم مشکل اما اینجاست که همه خسارتها قابل جبران نیست. فرار مغزها و مهاجرت نخبگانی که در این ۲۳ سال از کشور رفتند را چگونه جبران کنیم؟ فرصتهای از دست رفته در بازارهای منطقه ای و بین المللی که توسط دیگر کشورها تسخیر شده است را چگونه جبران کنیم؟
source