چرا خودرو در کشور ،کالایی سرمایهای شده است؟
در اقتصادهای توسعهیافته، خودرو به عنوان کالایی مصرفی تعریف میشود؛ وسیلهای برای تسهیل تردد، افزایش بهرهوری و ارتقای سطح رفاه خانوار. اما در شرایط ویژه اقتصاد طی سالهای اخیر، خودرو از یک کالای مصرفی به کالایی سرمایهای، سوداگرانه و حتی شبه دارایی تبدیلشده است.
این تغییر هویت در بازار خودرو، نه حاصل یک تصمیم ناگهانی، بلکه نتیجه زنجیرهای از ناکارآمدیها، تورم مزمن، بیثباتی در سیاستگذاری اقتصادی و نبود گزینههای امن برای سرمایهگذاری است. در فضایی که نرخ تورم بالا و ناپایدار است، انتظارات تورمی شدید میشود و شهروندان برای حفظ ارزش داراییهای خود، به سمت بازارهایی روی میآورند که قابلیت حفظ ارزش پول را دارند. در این میان خودرو به دلیل ماهیت فیزیکی، نقد شوندگی به نسبت سریع، تقاضای انباشته و محدودیتهای عرضه، به یکی از اصلیترین مقاصد سرمایهای مردم بدل شده است. این در حالی است که رشد تقاضای سوداگرانه برای خودرو، خود به عاملی برای افزایش قیمت، برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا، و تداوم نابسامانی در بازار تبدیلشده است.
اما سؤال مهم اینجاست؛ چطور میتوان این روند را کنترل کرد؟ پاسخ به این پرسش تنها در یک عبارت نهفته است: هدایت نقدینگی به سمت فعالیتهای مولد اقتصادی. واقعیت آن است که ریشه اصلی تبدیلشدن خودرو به کالای سرمایهای، به نبود بسترهای امن، شفاف، سودده و پایدار برای سرمایهگذاری بازمیگردد. وقتی بازار سرمایه با نوسانات و ریسکهای غیرقابلپیشبینی همراه است و بانکها نتوانند بازدهی مناسب ارائه دهند، سرمایههای خرد و کلان مردم به جای ورود به چرخه تولید، به سمت داراییهایی چون خودرو، ارز، سکه و ملک حرکت میکنند. این وضعیت نهتنها به رشد بخش مولد کمکی نمیکند، بلکه نقدینگی را در مسیر سوداگری هدایت میکند. برای مهار این روند، تنها ابزار قیمتگذاری یا نظارت مستقیم کافی نیست. آنچه لازم است، طراحی یک بسته سیاستی منسجم برای جذابسازی سرمایهگذاری در بخشهای مولد است.
سیاستهای حمایتی برای تولیدکنندگان واقعی، ایجاد مشوقهای مالیاتی، تضمین سود سرمایهگذاری در بخش صنعت، توسعه زیرساختهای تولید و تقویت اعتماد عمومی به بازار سرمایه، میتوانند بخشی از این راهکارها باشند. از سوی دیگر، بازتعریف نقش خودرو در ذهن جامعه نیز مهم است. این کار از طریق آموزش عمومی و تقویت فرهنگ استفاده از حملونقل عمومی میتواند محقق شود. همچنین بهروزرسانی سیاستهای اعتباری و مقابله با خریدهای سرمایهای با ابزار مالیاتی، از دیگر مسیرهایی است که میتواند بازار خودرو را به سمت تعادل سوق دهد. درنهایت، باید پذیرفت که اگرچه خودرو امروز به یک کالای سرمایهای تبدیلشده، اما با رویکرد هوشمندانه، بازار آن میتواند به مسیر درست و منطقی بازگردد؛ مسیری که در آن، خودرو نه به عنوان ابزار سودآوری، بلکه به عنوان وسیلهای برای زندگی بهتر و بهرهوری بالاتر تلقی شود. و این مهم، تنها با جهتدهی نقدینگی، تقویت تولید و بازگرداندن آرامش به اقتصاد کلان امکانپذیر است. در بررسی بیشتر این موضوع به گفتوگو با حجتالاسلام سید جواد حسینیکیا، نایبرئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس پرداختیم که در ادامه میخوانید.
حجتالاسلام سید جواد حسینیکیا، نایبرئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس مطرح کرد:
بهبود بازار خودرو درگرو هدایت نقدینگی به بخش مولد
حجتالاسلام سید جواد حسینیکیا، نایبرئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتوگو با خبرنگار «رسالت» در پاسخ به اینکه چرا بازار خودرو همچنان روند سرمایهای دارد، بیان کرد: متأسفانه درکشورمان بازار خودرو شکل سرمایهای دارد و مردم به خودرو بیش از آنکه نگاه مصرفی بدارند، نگاه سرمایهای دارند.
وی با اشاره به اینکه تبدیل بازار خودرو به بازاری سرمایهای به چالش اقتصادی تبدیل شده است، افزود: اینک شکل سرمایهای بازار خودرو به یکی از چالشهای جدی و اساسی تبدیلشده است و مهمترین عامل این روند آن است که نقدینگیهای جامعه به سمت تولید و اشتغال هدایت نشده و به سمت بازارهای کاذب و فعالیتهای سوداگرانه رفته است.
نایبرئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با تأکید بر ضرورت هدایت نقدینگی به بخش تولید تصریح کرد: به منظور کنترل وضعیت بازار خودرو و کاهش روند سرمایهای، هدایت نقدینگی به بخشهای مولد اهمیت فراوانی دارد.
حجتالاسلام حسینی کیا با اشاره به چرایی تمایل مردم برای ورود به بازارهای کاذب همچنین خاطرنشان کرد: متأسفانه طی سالهای اخیر دولت موفق به مدیریت نقدینگیهای جامعه و هدایت آن به بخش تولید نبوده است. چنانچه نقدینگی به درستی مدیریت و هدایت می شد، تمایل برای ورود به بازارهای کاذب رقم نمیخورد و بازاری همچون خودرو چنین شکل سرمایهای به خود نمیگرفت.
او با اشاره به شکل مصرفی بازار خودرو در بیشتر نقاط دنیا متذکر شد: در دنیا خودرو کالایی مصرفی است چراکه مدیریت نقدینگی صورت میگیرد و بهطور کل نقدینگیها به بخش مولد همچون تولید و اشتغال هدایت میگردد.
وی بهبود بازار خودرو را درگرو هدایت نقدینگی به بخش تولید دانست و یادآور شد: اگر درصدد کنترل بازار خودرو و تبدیل آن به بازاری مصرفی هستیم، باید نقدینگی جامعه را مدیریت و به سمت تولید هدایت سازیم.
نایبرئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در پایان این گفتوگو بیان داشت: هدایت سرمایهها به بخش مولد میتواند بازار خودرو را از حالت سرمایهای به حالت مصرفی تغییر دهد و رونق اشتغال را عملیاتی سازد.
source