به گزارش اقتصادنیوز، نیاز به ثبات جهانی هیچگاه بیش از این نبوده است، چراکه با چشم انداز ژئوپلتیک قطبی و اقتصاد جهانی از هم گسسته، جهان با دورنمای کاهش رشد و آینده‌ای با بدهی بالا روبروست.

براساس آنچه اکوایران گزارش داده است: طبق پیش‌بینی‌ها، رشد اقتصاد جهانی در 2025 به سطوح متوسط بین 2.7 تا 3.2 درصد خواهد رسید، در حالی‌که ریسک‌های کلان اقتصادی چون تورم و بدهی پابرجا هستند. علاوه بر این، گسست در روابط تجاری، اختلال‌های فناوری در بازارهای تجاری و کار، و پیچیدگی‌های گذار انرژی، پایه‌هایی را که رشد اقتصادی به‌طور سنتی بر آن بنا شده است را تغییر می‌دهد. در این شرایط، بلندپروازی کشورها برای افزایش رشد اقتصادی با واقعیت‌های دشوار اقتصادی-جغرافیایی برخورد می‌کند و ما به مسیری روشن به سمت رشد فراگیر، پایدار و تاب آور نیاز داریم. 

براساس گزارشی تحلیلی از مجمع جهانی اقتصاد، تنها در صورتی می‌توانیم یک الگوی اقتصادی جدید و موفق طراحی کنیم که بر همکاری جهانی تاکید کنیم، نه اینکه از آن روی برگردانیم. صفحات این الگوی اقتصادی باید نشان دهد که چگونه ملت‌ها می‌توانند مرزهای انزوا را بشکنند و گفت‌وگوهای جهانی را تقویت کنند؛ چگونه بحران‌ها را مدیریت کرده و آن‌ها را به نیرویی مثبت برای نوآوری تبدیل کنند؛ و چگونه گذارهای پایدار را هدایت کرده و ظرفیت‌های انسانی را شکوفا سازند.

رویکرد عربستان سعودی

در این زمینه، تحول اجتماعی و اقتصادی عربستان سعودی تحت برنامه «چشم‌انداز ۲۰۳۰»، نمونه‌ای از حرکتی است که چالش‌های بزرگ را به فرصت‌های بزرگی تبدیل می‌کند.

امروز، فعالیت‌های غیرنفتی بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی واقعی عربستان سعودی را تشکیل می‌دهد، که بالاترین میزان در تاریخ این کشور است. با پیش‌بینی رشد ۴.۶ درصدی تولید ناخالص داخلی کل و رشد ۴.۸ درصدی در فعالیت‌های غیرنفتی برای سال ۲۰۲۵، این کشور در مسیر تبدیل‌شدن به یکی از سریع‌ترین اقتصادهای در حال رشد جهان قرار دارد و «قدرت تنوع‌بخشی» را ثابت می‌کند.

سیر تحول عربستان سعودی نشان می‌دهد که ثبات و شکوفایی دو مقوله متناقض نیستند؛ بلکه ثبات، پیش‌شرط رشد و شکوفایی است. با تکیه بر پایه‌های باثبات، رویکرد عربستان سعودی به تحول، برنامه‌ریزی و اجرای خوش بینانه آن بوده است. این فلسفه، محور استراتژی‌ است که هدف آن تقویت تاب‌آوری، افزایش بهره‌وری و ادغام بیشتر با اقتصاد جهانی است.

اما تمرکز ما تنها بر تاب‌آوری داخلی نیست؛ عربستان سعودی به نقطه تلاقی گفتگوهای جهانی تبدیل شده است که همکاری در بخش‌های مختلف را ترویج می‌کند.

عربستان سعودی در آوریل ۲۰۲۴ میزبان نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد بود و جامعه بین‌المللی برای بهره‌گیری از ایده‌های جسورانه و راه‌حل‌های نوآورانه، پلتفرم رشد جهانی عربستان را مورد توجه قرار داد. این نشست نشان داد که برای موفقیت در دنیای پرشتاب امروز، اقتصادها باید نوآوری و سازگاری داشته باشند، در غیر این صورت به حاشیه رانده خواهند شد. بهره‌گیری از پتانسیل این دگرگونی مستلزم سرمایه‌گذاری قاطع در فناوری‌های پیشرفته، مانند هوش مصنوعی (AI)، برای تضمین و هدایت رشد پایدار آینده است.

اقتصاد دیجیتال؛ موتور رشد آینده عربستان

نمونه‌ای از این اقدامات، «مرکز هوش مصنوعی جدید گوگل در عربستان سعودی» است که پیش‌بینی می‌شود با ایجاد برنامه‌های محلی، ۷۱ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور کمک کند. مشارکت‌های جهانی در زمینه فناوری و نوآوری مانند این نشان می‌دهد که عربستان سعودی به‌طور فعال نوآوری‌های تحول‌آفرین را هدایت می‌کند و در تلاش است تا به یک رهبر جهانی در حوزه هوش مصنوعی و فناوری‌های دیجیتال نوظهور تبدیل شود.

اقتصاد دیجیتال عربستان سعودی، که در حال حاضر ۱۴ درصد از تولید ناخالص داخلی آن را تشکیل می‌دهد، یکی از ارکان اصلی تحول این کشور است. ابتکارات اخیر، از جمله چارچوب تنظیم مقررات دیجیتال، برای افزایش بیشتر سهم اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص داخلی واقعی طراحی شده‌اند تا مزایای پیشرفت فناوری در همه بخش‌های اقتصادی جریان یابد و از رشد بلندمدت و پایدار حمایت کند.

نیاز جهانی به گذارهای پایدار

در عین حال، نیاز جهانی به گذارهای پایدار، بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است. برای بحران‌های اقلیمی راه‌حل ساده‌ای وجود ندارد؛ اما با سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، پاک و کم‌کربن، می‌توان جهان را به سوی آینده‌ای با انتشار خالص صفر کربن هدایت کرد.

عربستان سعودی به‌طور جدی در پی مشارکت و پیشبرد این نیاز جهانی است. در چارچوب «ابتکار سبز عربستان»، ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر آن از سال ۲۰۲۲ تاکنون ۳۰۰ درصد افزایش یافته است. عربستان سعودی با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جذب و ذخیره کربن، طرح‌های امنیت غذایی و آب، رویکردی عملی را برای حفاظت از مردم و منابع در پیش گرفته است.

برای مقابله با چالش تغییرات اقلیمی، ایجاد جریان پایداری از فرصت‌ها برای شکوفایی استعدادهای انسانی نیز یک ضرورت جهانی است.

شکوفایی استعدادهای انسانی

سرمایه انسانی قلب تپنده هر تحولی است. بدون افراد توانمند، تحول، نوآوری و پیشرفت محقق نخواهد شد. اگر به مردم ابزارها و مهارت‌های لازم را بدهیم تا در اقتصاد نقش داشته باشند، و حتی آن را رهبری کنند، رشد فراگیر می‌تواند به سطوح جدیدی برسد.

با سرمایه‌گذاری در آموزش، فناوری و توسعه مهارت‌ها برای بهره‌گیری از انرژی جوانان، در عین حال که نیازهای جمعیت سالمند از طریق نوآوری در مراقبت‌های بهداشتی و همکاری بین‌نسلی تامین می‌شود، سیاست‌های مردم‌محور می‌توانند پتانسیل عظیمی را آزاد کنند.

چالش‌هایی چون توسعه انسانی، دگرگونی‌های ناشی از فناوری، گذارهای پایدار و از هم گسستگی جغرافیایی-اقتصادی نشان می‌دهد که وظیفه ما به‌عنوان یک جامعه جهانی، تعهد به همکاری پایدار، اقدام جسورانه و مشارکت در راه‌حل‌های نوآورانه برای پاسخ به آنهاست.