به گزارش رکنا، سال نو ایرانی یا به قول ایرانیان، نوروز شروع نمیشود مگر این که با هفتسین به استقبال آمدن بهار برپا شود. فرهنگ ایرانی یکی از غنیترین فرهنگهای جهان است و بر سایر فرهنگها نیز تأثیر عمیقی گذاشته است. ایران معمولاً به عنوان مهد تمدن یاد میشود و تأثیر آن بر مناطق و سنتهای مختلف هنوز قابلمشاهده است. یکی از زیباترین آداب و رسومی که بیش از 3000 سال از برگزاری آن میگذرد، نوروز است. نوروز در لغت به معنای روز نو است و آغاز سال نو ایرانی است که در اولین روز بهار، حدود 21 مارس جشن گرفته میشود.
مردم ایران برای گرامیداشت چنین روز بزرگی از آداب و سنن مختلف پیروی میکنند. هر یک از آنها معنای خاصی دارد و به یک جنبه مهم و اساسی فرهنگ ایرانی اشاره دارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی هفت سین ، یکی از زیباترین سنتهای نوروزی و معنای پنهان آن بپردازیم و اطلاعات جذابی را در مورد جشن نوروز در اختیار شما قرار بدهیم.
هفت سین چیست؟
هفتسین در واقع سنت کنار هم قرار دادن 7 شیء نمادین است که نام آنها باحرف «سین»شروع میشود. سایر موارد نمادین همراه این 7 شیء هستند و با هم یک هفتسین ایجاد میکنند. در گذشته همه این وسایل را روی پارچهای سنتی شبیه سفره میگذاشتند که به آن سفره میگفتند. به همین دلیل است که هفتسین را به عنوان «سفره هفتسین» مینامند.
امروزه بیشتر مردم ترجیح میدهند به جای گذاشتن هفتسین روی زمین و چیدن هفتسین بر روی سفره، اجزای هفتسین را روی میز بچینند؛ اما بخشهای دیگر این سنت نسبتاً دستنخورده باقی مانده است و مردم همچنان از کاری پیروی میکنند که والدین، پدربزرگ و مادربزرگشان برای سالها انجام دادهاند. مردم ایران قبل از آغاز سال جدید شروع به تهیه اقلام موردنیاز هفتسین میکنند و پس از چیدن هفتسین آنها را تا آخرین روز تعطیلات سال نو که سیزده روز به طول میانجامد در خانههایشان میماند.
موارد در مناطق مختلف کشور کمی متفاوت است، اما عناصر مختلفی در خاصی وجود دارد که هفتسین را تشکیل میدهند. این عناصر عبارتند از: سبزه (سبزه گندم، ماش، عدس و غیره)، سمنو (پودینگ شیرین از جوانه گندم)، سنجد، سرکه، سیب، سیر و سماق.
علاوه بر این عناصر، ایرانیان تمایل دارند اقلام دیگری مانند آینه، شمع، تخممرغهای رنگی، کاسه آبی که شمع در آن شناور است، ماهی قرمز، سکه، سنبل و شیرینیهای سنتی مانند شیرینی نخودچی، آجیل، گل سنبل و گل شببو قرار دهند.
ظظیکی دیگر از موارد مهم «کتاب حکمت» است که میتواند قرآن، شاهنامه فردوسی یا دیوان حافظ باشد. وقتی سال جدید شروع میشود، اعضای بزرگتر خانواده کتاب را باز میکنند و برای تصمیمگیری یا بینش برای شروع سال جدید با کتاب مشورت میکنند. بهعلاوه این لحظهای است که سالمندان به خردسالان و کودکان پول میدهند که به آن «عیدی» میگویند. معمولاً بین صفحات کتاب اسکناسهای نو میگذارند و به محض شروع سال نو، آن را باز میکنند و پول را به اعضای خانواده هدیه میدهند.
نحوه چیدمان سفره هفتسین
نحوه چیدمان سفره هفتسین به این گونه است در دورترین فاصله از سفره آینهای قرار داده شده است که دو شمعدان در کنار آن قرار میدهند و در مقابل آنها یک نسخه از قرآن قرار داده شده است (شاهنامه یا دیوان حافظ نیز استفاده شده میکنند).
در وسط سفره، سبزه را قرار میدهند و در دور تا دور سبزه شش مورد دیگر از اجزای هفتسین را قرار میدهند.
در اطراف سفره یک ظرف یا تُنگ آب که معمولاً حاوی یک ماهی قرمز است و چند عدد تخممرغ رنگی و یک گلدان گل که میتواند شامل گل سنبل، گل شب بو یا دیگر گلهای بهاری باشد را در اطراف سفره قرار میدهند.
طرز تهیه سمنو برای هفتسین
درست کردن سمنو آداب و اصول خاصی دارد و تهیه کردن و پختن آن به زمان زیادی نیاز دارد. برای تهیه سمنو باید مقدار مناسبی از گندم را به مدت سه روز در آب خیسانده و سپس روی سینی فلزی بزرگ پهن میکنند و با پارچه سفیدی میپوشانند. وقتی گندم رشد کرد آن را روی تختهسنگی یا تخته چوبی خرد میکنند و سپس در هاون (هاوان/هوانگ) میسایند و شیره آن را با آب داغ، روغن و آرد مخلوط میکنند و کل آن را خیلی آهسته میپزند که اغلب یک الی دو شبانهروز پختن آن طول میکشد. برخی از افراد بادام و گردو بدون پوست نیز به آن اضافه میکنند.
تزئین سفره هفتسین
یکی از سنتها و آئینهای ما ایرانیها در نوروز انداختن سفره هفتسین است که وجود هر یک از سینهای هفتسین برای ما بیانکننده یک نماد خاص میباشد. در سالهای اخیر ایرانیها تمایل پیدا کردهاند تا سفره هفتسین نوروزی خود را به زیباترین شکل تزئین کنند.
انواع روشهای تزئین تخممرغ هفتسین
انداختن سفره هفتسین در نوروز جز یکی از آداب و رسوم اصلی ایرانیان است و تخممرغهای رنگی یا تزئین شده جز یکی از واجبات در این سفره است؛ چراکه گذشتگان ما معتقد هستند تخممرغ نماد باروری، رشد و زایش خوبیهاست و سمبل شکوفایی و نمو در سال نو است.
source