نظر مسئولان درباره ناترازی و بهره‌وری

به گفته مشاور وزیر نیرو و مدیرکل دفتر وزارتی وزارت نیرو، عدم بهره‌وری در سطوح تولید و مصرف عامل اصلی ناترازی در صنعت آب و برق محسوب می‌شود. وی در جلسه‌ای با عنوان «ماشاءالله تابع جماعت» تأکید کرد که بهره‌وری پایین باعث ایجاد ناترازی در تولید انرژی شده و اصلاح این وضعیت مستلزم تلاش جدی در حوزه‌های مدیریتی و بهره‌برداری می‌باشد. وی اضافه کرد: «امروزه الزامات جامعه ما را وادار می‌کند تا در مصرف انرژی هوشمندسازی و بهره‌وری را افزایش دهیم.» در این میان، مسئولان قول داده بودند که با اجرای طرح‌های بهینه‌سازی و افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، قطعی برق به میزان قابل توجهی کاهش یابد؛ اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که همچنان مشکل قطعی برق پا برجاست و جدول خاموشی برق هر روز موجب نگرانی مردم می‌شود.

گزارش پیک مصرف برق و جزئیات آماری

طبق آمار منتشر شده، پیک مصرف برق در روز شنبه یازدهم اسفند به رقم ۴۷۹۰۲ مگاوات رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد ۷ درصدی مواجه شده است. همچنین میزان مصرف انرژی برق در همان روز به ۹۹۱۱۲۶ مگاواتساعت افزایش یافته که نشان‌دهنده رشد ۵.۲۱ درصدی است. از آغاز سال جاری تا کنون، رشد تقاضای انرژی حدود ۴.۹۳ درصد گزارش شده و میانگین دمای وزنی کشور در این روز ۵.۱۶ درجه سانتی‌گراد بوده است. این آمارها نشان می‌دهد که علی‌رغم تلاش‌های انجام شده، ناترازی در تولید و مصرف برق همچنان مانعی برای تأمین انرژی پایدار محسوب می‌شود. به همین دلیل، برنامه‌های قطعی برق و جدول خاموشی برق به صورت دوره‌ای به اطلاع مشترکان می‌رسد.

معافیت صنایع از برنامه‌های مدیریت بار

در نشست‌های اخیر، مسئولین توانیر اعلام کردند که صنایعی که موفق به تکمیل طرح‌های احداث نیروگاهی مطابق ماده ۴ قانون مانع‌زدایی نشوند، می‌توانند تا چهار سال از برنامه‌های مدیریت بار معاف شوند. ابوالفضل اسدی تصریح کرد که با تعویض کولرهای قدیمی با کولرهای اسپیلت همراه با کنتور هوشمند، امکان صرفه‌جویی معادل ۱۶۰۰ وات برای هر دستگاه فراهم شده و معافیت از برنامه‌های مدیریت بار تا ۴ سال افزایش می‌یابد. این اقدام به عنوان یکی از راهکارهای بهینه‌سازی مصرف انرژی در صنایع معرفی شده و هدف آن کاهش هزینه‌های ناشی از عدم بهره‌وری و ناترازی برق است.

استخراج رمزارز و تأثیر آن بر قطعی برق

در ماه‌های اخیر، استخراج رمزارز غیرمجاز به یکی از دغدغه‌های اصلی صنعت برق تبدیل شده است. طبق اعلام مسئولان، مصرف برق توسط ماینرهای غیرمجاز در کشور بالغ بر ۲ هزار مگاوات است. تا کنون، حدود ۲۴۰ هزار دستگاه ماینر غیرمجاز شناسایی و ضبط شده‌اند و برآورد می‌شود که تعداد ۷۰۰ هزار ماینر دیگر با مصرف بیش از ۲ هزار مگاوات در حال فعالیت هستند. این مراکز، علاوه بر تحمیل هزینه‌های سنگین به اقتصاد کشور، نقش مهمی در تشدید ناترازی برق و بروز قطعی برق دارند. به همین منظور، وزارت نیرو از طریق ارسال پیامک به شماره ۳۰۰۰۵۱۲۱ از هموطنان درخواست کرده است تا در صورت مشاهده مصرف بی‌رویه، ماینرهای غیرمجاز را معرفی کنند. تاکنون بیش از ۵ میلیارد تومان پاداش نقدی به معرفی‌کنندگان این مراکز پرداخت شده است.

با وجود وعده‌های متعدد مسئولان مبنی بر اتمام یا کاهش قطعی برق، واقعیت همچنان خلاف انتظار است. کارشناسان معتقدند که بحران برق ناشی از سوءمدیریت، فرسودگی شبکه و عدم تنوع‌بخشی در منابع انرژی است. از راهکارهای پیشنهادی می‌توان به افزایش سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های تجدیدپذیر، بهبود سیستم‌های نظارتی و هوشمندسازی مصرف انرژی اشاره کرد. همچنین، استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند مینی ال‌ان‌جی در نیروگاه‌های نفت‌کوره می‌تواند نقش مؤثری در کاهش آلودگی و افزایش بهره‌وری ایفا کند. این اقدامات در کنار استفاده از تکنولوژی‌های نوین و جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، می‌تواند به مدیریت بهتر بحران برق کمک نماید.

نرم‌افزار «برق من»؛ راهنمای آگاهی از جدول خاموشی برق

برای اطلاع دقیق از زمان قطعی برق، مشترکان صنعت برق می‌توانند از نرم‌افزار «برق من» استفاده کنند. این اپلیکیشن، با ارائه اطلاعات به‌روز در خصوص جدول خاموشی برق، زمان قطعی برق و جزئیات مربوط به برنامه‌های مدیریت بار، راهکار مناسبی برای آگاهی‌رسانی به مشترکان محسوب می‌شود. کاربران می‌توانند پس از نصب اپلیکیشن، شناسه قبض کنتور خود را وارد کنند و با انتخاب گزینه خاموشی، از زمان اعلام شده برای قطعی برق مطلع شوند. این سیستم علاوه بر اطلاع‌رسانی به موقع، کمک می‌کند تا مشترکان برنامه‌ریزی بهتری برای مدیریت مصرف برق داشته باشند و از اختلالات ناشی از خاموشی برق جلوگیری شود.

علیرغم وعده‌های مسئولان مبنی بر کاهش قطعی برق، گزارش‌های روزانه نشان می‌دهد که قطعی برق همچنان به صورت دوره‌ای رخ می‌دهد. مردم شهر گرگان و دیگر نقاط استان گلستان از تداوم این مشکل ابراز نگرانی کرده‌اند و معتقدند که جدول خاموشی برق اعلام شده، نشان‌دهنده ضعف در مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح در بخش انرژی است. در میان اظهارات مردم، انتقادهایی مبنی بر عدم توجه به شرایط مصرف‌کنندگان و ناتوانی در رفع ناترازی برق به گوش می‌رسد. برخی از افراد حتی اظهار داشته‌اند که به دلیل قطعی برق‌های مکرر، فعالیت‌های اقتصادی و روزمره‌شان دچار اختلال شده و نگرانی‌ها از آینده تأمین انرژی فزونی یافته است.

چالش‌های مدیریت مصرف و آینده سرمایه‌گذاری در صنعت برق

با توجه به گزارش‌های منتشر شده از سوی مسئولین، رشد مصرف برق در سال جاری به رغم تلاش‌های انجام شده، همچنان بالاست. کارشناسان معتقدند که علاوه بر افزایش ظرفیت تولید، مدیریت و بهینه‌سازی مصرف انرژی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نمایندگان مجلس و مسئولان اقتصادی بیان کرده‌اند که اگر روند افزایش تقاضا همچنان ادامه یابد، کشور با کسری برق جدی مواجه خواهد شد. در همین راستا، برنامه‌های توسعه‌ای از جمله افزایش تولید برق از منابع غیرفسیلی، نصب کنتورهای هوشمند و راه‌اندازی بورس انرژی می‌تواند به عنوان راهکارهای مؤثر در کاهش ناترازی انرژی و رفع بحران برق مطرح شود.

قطعی برق تنها به بخش‌های صنعتی محدود نمی‌شود؛ بلکه تأثیرات منفی آن بر زندگی خانوارها و فعالیت‌های تجاری نیز بسیار چشمگیر است. تعطیلی‌های ناشی از ناترازی انرژی، خسارات مالی قابل توجهی را به دنبال داشته و طبق برخی برآوردها، هر روز تعطیلی ادارات و مراکز دولتی باعث کاست حدود ۷۵۸۵ میلیارد تومان از تولید ناخالص داخلی کشور می‌شود. از سوی دیگر، توقف ناگهانی برق در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی نیز منجر به بروز حوادث ناگواری شده است که نمونه‌های متعددی از مرگ بیماران به دلیل قطعی برق در گذشته ثبت شده است.

اقدامات ایمنی و نکات مهم در مصرف برق

در کنار مشکلات مدیریتی، نکات ایمنی در استفاده از برق نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. متخصصان هشدار می‌دهند که در زمان انجام خانه‌تکانی یا نظافت تجهیزات برقی، رعایت نکات ایمنی نظیر قطع برق دستگاه‌ها و جلوگیری از تماس مستقیم آب با لوازم برقی، ضروری است. این توصیه‌ها در فضای عمومی و از سوی کارشناسان به عنوان راهکاری برای پیشگیری از حوادث برق‌گرفتگی مطرح شده است. همچنین، رعایت دستورالعمل‌های ارائه شده توسط شرکت‌های توزیع برق در خصوص خاموشی برق و زمان‌بندی‌های اعلام شده، می‌تواند از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کند.

مید است با هماهنگی بیشتر میان دستگاه‌های مربوطه و استفاده از فناوری‌های نوین، شرایط بهبود یابد و انرژی مورد نیاز برای توسعه کشور به صورت منظم تأمین شود.