اکنون با ناترازی گاز، بنزین و گازوئیل مواجهیم و اگر شرایط به همین صورت فعلی پیش برود، ممکن است در آینده شرایط حاددتر شود. در این شرایط مشکل ما در حوزه افزایش تولید در صنعت نفت، گاز و پالایش حل نمی‌شود و ما نیازمند سرمایه، تکنولوژی دانش فنی و مدیریت خارجی هستیم. به گفته کارشناسان حوزه انرژی نیازمند تامین مالی ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیارد دلار برای سرپا نگه‌داشتن صنعت نفت هستیم و امکان تامین تجهیزات از بازار داخل با ادامه روشی که طی چند سال گذشته اتفاق افتاده است وجود ندارد.

به گزارش خبرنگار «جهان اقتصاد»، این صنعت علاوه بر اینکه اصلی‌‌‌ترین تامین‌‌‌کننده‌‌ منابع ارزی است، از مزیت‌‌‌های اقتصادی کشور در جذب منابع نیز به شمار می‌رود. مقامات ارشد صنعت نفت ارقام بسیار کلانی را به عنوان لزوم سرمایه‌گذاری در این صنعت برشمرده‌‌‌اند.

براساس آمار موجود به‌طور طبیعی سالانه در صنعت نفت باید بیش از 20 تا 25 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می شود، اگر این رقم کاهش یابد کل چرخه دچار اختلال می‌شود. راه‌های متعددی در صنعت برای تأمین مالی پروژه‌ها از جمله استفاده از صندوق توسعه ملی، فاینانس خارجی، منابع بانکی و بازار پول، اوراق مشارکت و انواع اوراق مالی اسلامی یا فروش بخشی از سهام شرکتی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید وجود دارد که مدیران شرکت‌های نفتی به‌خوبی آن را تجربه کرده‌اند و در بازار بورس هم شناخته شده است.

 افزون بر این راه‌ها باید از ابزارها و روش‌های دیگری نیز برای تأمین مالی پروژه‌های صنعت نفت استفاده کرد. بخشی از توسعه صنعت نفت نیازمند فناوری و بخش دیگر نیازمند تأمین مالی است. ده‌ها میلیارد اعتبار برای توسعه صنعت نفت، توسعه میدان‌های نفتی و گازی، نوسازی و بازسازی تأسیسات نفت نیاز است که البته وزارت نفت تنها به یک روش الگوی جدید قراردادهای نفتی اتکا نکرده و قراردادهای EPC و یا EPD نفت هم در دستور کار قرار دارد و بخشی از منابع را هم از بازار سرمایه از طریق اوراق منابع جذب کرده تا جریان فعالیت زنده باشد.

در پنج سال آینده طرح‌های نیمه‌تمام بخش پتروشیمی بیش از 30 میلیارد دلار خواهد بود که این طرح‌ها در حال پیشرفت هستند و سرمایه‌گذاران قادر به تأمین این هزینه هستند، اما هرچه بتوان از سرمایه‌های خرد در جامعه استفاده کرد امکان تکمیل این طرح‌ها و طرح‌های جدیدتر بیشتری فراهم می‌شود. همچنین می‌توان تا 20 میلیارد دلار در طرح‌های پتروپالایشگاهی و بهسازی پالایشگاه‌های موجود و پالایشگاه‌های جدید سرمایه‌گذاری کرد. سرمایه‌گذاری در پتروشیمی و پتروپالایشگاه‌ها در کل از سوی شرکت‌های بخش خصوصی و بخش کمی نیز از سوی نیمه‌ خصوصی‌ها به‌ منظور تقویت آنها انجام می‌شود.

 انجام سرمایه‌گذاری در صنعت گاز بیشتر دولتی است و بخش کمی از آن مانند شبکه‌های توزیع از سوی بخش خصوصی انجام می‌شود. البته بخش خصوصی می‌تواند در پروژه ذخیره‌سازی زیرزمینی گاز نیز حضور داشته باشد که در حال آغاز شدن است. طرح‌های استخراج و اکتشاف و تولید نفت از دیگر زمینه های سرمایه گذاری است هر چند انتظار نمی رود که شرکت‌های ایرانی ریسک اکتشاف را بپذیرند، بلکه محلی را که از سوی دولت و شرکت ملی نفت ایران اکتشاف شده و مشخص است توسعه دهند، یا در میدانی که در حال بهره‌برداری است نگهداشت تولید صورت پذیرد. زمینه‌های بسیاری در این باره برای بخش نفت و گاز وجود دارد.

موضوع تأمین مالی به عنوان یکی از مهمترین الزامات اجرای پروژه‌های توسعه در صنعت نفت کشور محسوب می‌گردد. با توجه به اینکه استفاده از ابزارهای سنتی و شرکتی تأمین مالی به دلیل تشدید محدودیت‌های بین المللی و تنگناهای مالی موجود‍‍‍، به راحتی امکان‌پذیر نیست؛ بکارگیری ابزارهای نوین تأمین مالی پروژه محور بر پایه‌ی مهندسی مالی با تأکید بر ظرفیت‌های بازار پول و سرمایه و همچنین تعریف ساز و کارهای جدید بین‌المللی برای مبادلات مالی بخش نفت میتواند گامی مؤثر در جذب منابع و تسهیل مبادلات مالی صنعت نفت کشور و در مسیر اقتصاد مقاومتی باشد. 

در همین زمینه، مهدی اسلامی، کارشناس حوزه انرژی، در گفت‌وگو با خبرنگار « جهان اقتصاد» اظهار کرد: سرمایه‌گذاری در صنعت نفت یک انتخاب استراتژیک و حیاتی برای بسیاری از کشورها و شرکت‌های بین‌المللی است. این صنعت به دلیل نقش حیاتی که در تامین انرژی جهانی ایفا می‌کند، فرصت‌های متعددی برای سودآوری و رشد ارائه می‌دهد. 

وی با اشاره به اینکه بازار نفت به دلیل تقاضای جهانی پایدار و نوسانات قیمت، پتانسیل بالایی برای بازدهی دارد، گفت: 

با وجود تحولات در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، نفت هنوز هم منبع اصلی انرژی در بسیاری از کشورهاست.

وی تصریح کرد: قیمت نفت به دلیل عوامل سیاسی، اقتصادی و محیطی متغیر است که می‌تواند بر سودآوری سرمایه‌گذاری تاثیر بگذارد.

وی ادامه داد: تغییرات در قوانین و مقررات زیست‌محیطی و سیاست‌های انرژی کشورها می‌تواند ریسک‌هایی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند.

وی بیان داشت: سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف صنعت نفت، از اکتشاف تا پالایش، می‌تواند ریسک‌ها را کاهش دهد و

از ابزارهایی مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله برای مدیریت ریسک نوسانات قیمت استفاده کرد و در نهایت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت نیاز به تحلیل دقیق و شناخت عمیق از بازار جهانی و شرایط محلی دارد.