اقتصاد ۲۴- به تازگی محمدرضا فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی در حکمی علیرضا گچ‌پز زاده را به عنوان سرپرست معاونت ارزی بانک مرکزی منصوب کرد. این در حالی است که محمد آرام در دوران تصدی معاونت ارزی این بانک، با توجه سیاست‌های رئیس کل، نتوانست بازار ارز را در آرامش نگه دارد.

فرزین، که تنها بازمانده تیم اقتصادی دولت رئیسی در دولت پزشکیان است هنوز به ثبات سیاست‌های ارزی نرسیده و در این مدت که سکاندار بانک مرکزی کشور را در دست دارد نتوانسته نرخ ارز را به ثبات نسبی برگرداند.

هرچند که وی تصدی مرجعیت بانک‌های کشور را عهده دار است، اما نابسامانی در بازار ارز را بر گردن دشمنان انداخته و معتقد است که متأسفانه منتفعان افزایش نرخ ارز و دشمنان با شایعات به دنبال ایجاد هراس و خالی کردن دل مردم هستند.

فرزین می‌گوید که برای تامین ارز کشور از دو سال قبل سیاست‌های جدید اتخاذ کردیم و با تاسیس مرکز مبادله تلاش کردیم بخشی از نیاز‌های ارزی را در سامانه ارز نیما تامین کنیم.

نکته جالب در ایفای نقش اصلی فرزین این است که سیاست گذار مالی کشور چرا نمی‌تواند به شایعات در خصوص گرانی ارز پاسخ دهد چرا زمانی که دشمنان به دنبال تضعیف روحیه مردم هستند و همواره از گرانی دلار تا مرز ۱۰۰ هزار تومان حرف‌هایی را می‌زنند و موجب تخریب روحیه اقتصادی مردم می‌شود، جلوی گرانی ارز را نمی‌گیرد وهمچنان فضا را برای افزایش نرخ ارز فراهم ساخته و تنها نظاره گر این جریان سازی هاست! البته باید یادآور شویم که متهم کردن دست‌های بیرونی در بازار ارز و طلا در ایران در سیاست و اقتصاد ایران ید طولایی دارد.

حذف ارز نیمایی در کارنامه درخشان فرزین

در حالی همتی وزیر اقتصاد با فرمان دلار نیمایی را گران‌تر کنید تا ترمز نرخ دلار در بازار آزاد کشیده شود مجوز را به طور رسمی تقدیم فرزین رئیس بانک مرکزی کرد که وضعیت نرخ ارز در بازار‌های کشور به حد وحشتناکی در حال صعود بود؛ بنابراین و پس از این فرمان، فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی همسو با دستور کار ارزی دولت، فنر فشرده شده دلار نیمایی را آزاد کرد تا سامانه نیما قدری تکان بخورد. این اولین و وحشتناک‌ترین سیاست ارزی دولت چهاردهم به فرماندهی عبدالناصر همتی برای تعدیل نرخ ارز است.

بیشتر بخوانید: برنامه دولت رساندن قیمت دلار به ۹۰ هزار تومان است!/ گرانی ۴۸۰ درصدی اقلام اساسی با حذف ارز نیمایی

بنابراین، سیاست ارزی دولت و بانک مرکزی در بازه زمانی کوتاه از عمر چهاردهمی‌ها به‌گونه‌ای بوده است که نه تنها اختلاف نرخ نیما و آزاد کمتر نشده، بلکه منجر به گسترش توزیع رانت ارزی از محل این اختلاف نرخ شده است که آثار تورمی به دنبال دارد؛ تبعاتی که همواره نگرانی را برای معیشت، اقتصاد مردم و تولید و تجارت در کشور به دنبال داشته است.

سیاست ارزی بانک مرکزی در جهت افزایش پلکانی دلار نیمایی با هدف رسیدن به نرخ ارز آزاد، باعث شده تا برخی از صادرکنندگان متوجه سیاست و برنامه ارزی بانک مرکزی شوند و ترجیح دهند دلار‌های صادراتی را با وقفه در سامانه نیما عرضه کنند تا سود ریالی بیشتری حاصل شود، سودی که در این بین مردم مصرف کننده را مثل روال گذشته متضررتر کند و این رویه در همین ابتدای راه گرانی و تورم را بیش از گذشته افزایش داده است.

حرکت منفعل بانک مرکزی

در همین رابطه سهراب هاشمی کارشناس مالی در گفت‌و‌گو با اقتصاد ۲۴، گفت: سال هاست که موضوع استقلال بانک مرکزی مطرح است، اما تا امروز این قانون تصویب نشده و در این خصوص گمانه زنی‌های زیادی عنوان می‌شود هرچند بانک مرکزی بدون در نظر گرفتن شرایط اقتصادی کشور به صورت منفعل اقدام به اجرا و اعمال سیاست هایش می‌کند.

وی ادامه داد: فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی همسو با دستور کار ارزی دولت چهاردهم حرکت می‌کند و این خیلی دور از انتظار نیست، اما اینکه رئیس بانک مرکزی بتواند به تنهایی و مستقل در خصوص برنامه‌ها و اهداف بانک مرکزی به طور جدی پیگیر باشد در حال حاضر غیر ممکن است.

هاشمی با اشاره به اینکه رئیس بانک مرکزی باید موضوع مدیریت بازار ارز را با سایر موضوعات درگیر نکند، گفت: نرخ ارز یک بحث کاملا مجزا و قابل پیگیری است که تا امروز هیچ یک از روسای بانک مرکزی از جمله رئیس فعلی توانایی اداره آن را ندارد و اگر هم به دنبال تحقق سیاست‌های آرمانی هستند به دلیل برخی ملاحضات و منافع نمی‌توانند اجرایی کنند.

این کارشناس اقتصادی  ادامه داد: با نگاهی به وضعیت ارز نیمایی متوجه خواهید شد که قبل از هرچیز دیگری مرتب از انحصار و فساد ارز صحبت می‌شد؛ واقعا چه فسادی؟ زمانی که صفر تا صد این ارز در اختیار دولت بوده است چرا رئیس کل بانک مرکزی به دنبال خودزنی بود!

هاشمی ادامه داد: فرزین دی ماه ۱۴۰۱ به بانک مرکزی رفت حالا با نگاهی به عملکرد ایشان چه نکته مهمی جلب توجه می‌کند؟! هیچ نکته‌ای! فقط افزایش نرخ ارز بوده است. مسئولیت کنترل نرخ ارز برعهده بانک مرکزی است، چراکه سیاست ارزی کشور از سوی بانک مرکزی تعیین می‌شود. متاسفانه آقای فرزین در این مدت زمان (حدود سه سال) بدترین روش مدیریت این بازار را در پیش گرفتند به طوری که اعتباری برای بانک مرکزی باقی نگذاشتند.