اقتصاد۲۴- مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «آسیب‌شناسی زنجیره‌های فلزات راهبردی کشور (۲): طلا»، به بررسی آینده عرضه و تقاضای این فلز با ارزش در بخش‌های مصرفی و سرمایه‌گذاری پرداخته است.

در این گزارش اشاره شده است: طلا به‌عنوان یک فلز گران‌بها و استراتژیک در سطح جهانی شناخته می‌شود. سهم قابل‌توجه بخش سرمایه‌گذاری در تقاضای طلا، این فلز را به یکی از منابع اساسی ثروت هر کشور تبدیل کرده است. طلا نه تنها به حفظ ارزش دارایی‌ها و پشتیبانی از پایه پولی بانک مرکزی کمک می‌کند، بلکه به‌عنوان واسطه‌ای برای تسویه مبادلات نیز کاربرد دارد.

رشد تقاضای طلا در آینده

این گزارش نشان می‌دهد که طلا به دلیل ویژگی‌های خاص خود در صنایع و بازار‌های متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مسئله باعث شده تا بازار مصرف طلا از تولید زیورآلات تا صنایع پیشرفته الکترونیکی گسترش یابد. همچنین الگوی مصرف طلا در کشور‌های مختلف بسته به سطح توسعه صنعتی متفاوت است؛ به‌طوری‌که در کشور‌های توسعه‌یافته نسبت مصرف طلا در صنعت بیشتر از اعداد ذکر شده است. به‌طور کلی، بروز عوامل تنش‌زای اقتصادی و سیاسی باعث افزایش تمایل به سرمایه‌گذاری در طلا خواهد شد و در مقابل، تقاضای بخش ساخت را تحت فشار قرار می‌دهد. بنابراین، پیش‌بینی می‌شود که مجموع تقاضای طلا در آینده روندی رو به رشد و قابل پیش‌بینی را تجربه کند.

بیشتر بخوانید:طلای ۶ میلیون تومانی در راه است؟

این گزارش توضیح می‌دهد که بانک‌های مرکزی به‌منظور کاهش ریسک‌های ناشی از تورم جهانی و تحولات سیاسی، بخشی از ذخایر خود را به شکل طلا نگه‌داری می‌کنند. در سال‌های اخیر، عدم اطمینان اقتصادی، مالی و ژئوپلیتیکی و افزایش تحریم‌های اقتصادی منجر به افزایش ذخایر طلا و سهم آنها از سایر ذخایر خارجی بانک‌های مرکزی شده است.

در این گزارش آمده است که تولید طلا در سه دهه گذشته دو برابر شده است، اما بیشتر کارشناسان بر این باورند که این روند ادامه‌دار نخواهد بود. دلیل اصلی این امر را می‌توان در الزامات سخت‌گیرانه زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی که بر این فعالیت‌ها اعمال می‌شود، جست‌و‌جو کرد. با پیشرفت فناوری‌های جدید، روش‌های استخراج طلا در ۳۰ سال آینده به‌طور اساسی تغییر خواهد کرد و این امکان وجود خواهد داشت که استخراج سنگ‌های با عیار پایین‌تر و در عمق‌های بیشتر نیز اقتصادی شود؛ به‌ویژه از بستر دریاها.

علاوه‌براین، با کاهش اکتشافات و کاهش ذخایر کانسنگ در معادن بزرگ طلا، معادن کوچک و متوسط بیشتر مورد توجه قرار خواهند گرفت. به این ترتیب، معدن‌کاری طلا در آینده به‌سمت کارخانه‌های بسیار کوچک یا متحرک خواهد رفت که در آن بلافاصله پس از استخراج سنگ، فرآیند فرآوری آغاز خواهد شد.

این گزارش ادامه می‌دهد که عرضه شمش طلا به دو صورت اصلی، یعنی عرضه معدنی و عرضه از محل بازیافت، انجام می‌گیرد. به‌طور کلی، محدودیت در تولید معدنی به میزان ذخایر اقتصادی در دسترس بستگی دارد و کمتر نسبت به قیمت این فلز حساسیت نشان می‌دهد. در مقابل، عرضه از محل بازیافت قراضه حساسیت بیشتری به تغییر قیمت‌ها دارد و نوسان بیشتری را تجربه می‌کند.

این گزارش اشاره می‌کند که به‌دلیل قاچاق زیاد این کالا، با توجه به ارزش بالای آن در حجم کم، آمار‌های رسمی نمی‌تواند نشان‌دهنده میزان دقیق تجارت طلا باشد. بر اساس آمار اعلام‌شده در سال ۲۰۲۲، ارزش کل صادرات جهانی طلا به ۴۶۹ میلیارد دلار رسیده است که این فلز را به هفتمین محصول تجاری جهان تبدیل می‌کند.

رتبه ایران در تولید طلا

در ادامه این گزارش آمده است که پنج کشور استرالیا، روسیه، آفریقای جنوبی، ایالات متحده و چین بیش از نیمی از ذخایر جهان را در اختیار دارند. ایران به‌دلیل قرارگیری روی کمربند کانی‌سازی طلا (کانسنگ پورفیری)، پتانسیل بالایی برای افزایش ظرفیت تولید این ماده معدنی دارد. بر اساس اطلاعات موجود، ذخایر طلا در ایران حدود ۸۰۰ تن برآورد شده که این کشور را در رتبه ۱۸ جهانی با تقریباً ۱ درصد از ذخایر جهانی قرار می‌دهد.

بیشتر بخوانید: قیمت سکه و طلا امروز یکشنبه ۲۳ دی ۱۴۰۳ + جدول

همچنین تولید کانسنگ طلا از معادن کشور در سال ۱۴۰۲ به ۱۴ تن رسیده است، به‌عبارتی سهم ایران از تولید معادن طلا حدود ۰.۴ درصد است. در حالی که ذخایر ثبت‌شده و تولید شمش در کشور‌های دارای ساختار مشابه زمین‌شناسی به‌مراتب بالاتر گزارش شده است. مشروح این گزارش در سایت بورس‌نیوز در دسترس عموم قرار دارد.

منبع: بورس نیوز