فایننشال تایمز گزارش داد، مخالفان مسلح سوری که اخیراً موجب سرنگونی حکومت «بشار اسد» شدند، حمله‌ای جداگانه را آغاز کرده‌اند که در رسانه‌های کمتر به آن پرداخته شده است. «ارتش ملی سوریه» که یک گروه مسلح تحت حمایت ترکیه است، در روزهای اخیر با «نیروهای دموکراتیک سوریه» موسوم به «قسد» درگیر شده است، گروهی نظامی که تحت حمایت آمریکا قرار داشته و آنکارا آن را تهدیدی جدی می‌داند.

کردهای سوریه که جمعیت آنها حدود ۲ میلیون نفر است و ۱۰ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، در جریان جنگ داخلی سوریه قلمروی خود را ایجاد کردند و حالا از این بیم دارند که در حکومت جدید – که مورد حمایت ترکیه قرار دارد – وضعیت بدتری پیدا کنند. آنکارا نیروهای دموکراتیک سوریه را شاخه‌ای از حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌ک‌ک) می‌داند، گروهی مسلح که به مدت چهار دهه با دولت ترکیه جنگیده است.

ایالات متحده قسد را برای مبارزه با داعش مسلح کرده بود، اما حالا بازگشت «دونالد ترامپ» به‌عنوان رئیس‌جمهور جدید آمریکا، این سؤال را ایجاد کرده که حمایت واشنگتن تا چه زمانی ادامه خواهد یافت. به گزارش رسانه انگلیسی، ایالات متحده دهه‌ها است که از گروه‌های کرد به‌عنوان نیروی زمینی در عراق و سوریه استفاده کرده و پس از پایان مصرف این گروه‌ها، حمایت خود را متوقف کرده است. برخی نگران‌اند که این امر کردها را در معرض خطر قرار داده و به داعش فرصت بازسازی دهد.

«رناد منصور» کارشناس امور غرب آسیا در اندیشکده «چتم‌هاوس» می‌گوید: «کردهای سوریه اکنون در وضعیتی بسیار خطرناک قرار دارند. آنها با پ‌ک‌ک ارتباط دارند و همین کردهای سوریه را وارد درگیری با ترکیه می‌کند. آنها در هیچ کجا واقعاً متحدی ندارند و به ایالات متحده وابسته هستند، اما آمریکا آن‌ها را به چشم یک ابزار می‌بیند. نگرانی آنها این است که ممکن است به‌عنوان مهره‌های بی‌مصرف دیده شوند.»

«کردهای سوریه، بازیچه دست آمریکا»

کردها در سراسر غرب آسیا حدود ۴۰ میلیون نفر جمعیت دارند که میان عراق، ایران، سوریه و ترکیه تقسیم شده‌اند. تلاش کردهای ترکیه برای استقلال، به ایجاد چندین جنبش مسلحانه مانند پ‌ک‌ک در ترکیه منجر شده است. احزاب کرد عراق نیز به‌دنبال تشکیل یک دولت کرد هستند، اما دولت نیمه‌خودمختار آنها ارتباط نزدیکی با بغداد دارد.

 کردهای سوریه «حلب» را ترک می‌کنند

در بخش اعظم جنگ داخلی سوریه که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد، گروه‌های مسلح کُرد حفظ کنترل قلمروی خود را بر مبارزه با اسد ترجیح دادند و ایالات متحده از آن‌ها به‌عنوان متحد خود در مبارزه با داعش استفاده کرد. واشنگتن «یگان‌های مدافع خلق» موسوم به «ی‌پ‌گ» را آموزش داد و مسلح کرد. این نیروها سپس با سایر گروه‌ها متحد شده و نیروهای قسد را تشکیل دادند که در کمپین هوایی آمریکا علیه داعش، نقش نیروی زمینی را بازی کرد.

این گروه‌ها از آشفتگی جنگ داخلی سوریه بهره‌برداری کردند و اکنون تعداد نیروهای قسد نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده می‌شود. این نیروها حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از خاک سوریه را تحت کنترل دارند که عمدتاً مناطق شمال شرقی رود فرات را شامل می‌شود.

به گزارش فایننشال تایمز، بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵، تداوم حمایت ایالات متحده را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

ترس از تکرار سیاست‌های گذشته

ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود نیروهای آمریکایی را از شمال سوریه خارج کرد و قسد را در معرض حمله ترکیه قرار داد؛ کشوری که هزاران سرباز در شمال سوریه دارد و طی یک دهه گذشته چندین حمله علیه نیروهای کرد انجام داده است.

گرچه آمریکا همچنان حدود ۹۰۰ نیروی ویژه در منطقه دارد و با ارائه پوشش هوایی و اطلاعات به نیروهای قسد از آن‌ها حمایت می‌کند، اما ترامپ دوباره مخالفت خود با حضور مستمر واشنگتن در سوریه را ابراز کرده است. او هفته گذشته در واکنش به سقوط دولت بشار اسد در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت: «ایالات متحده نباید هیچ کاری به این موضوع داشته باشد… دخالت نکنید!»

«فرهاد شامی» سخنگوی قسد در سوریه با بیان اینکه برخی کردها نسبت به تکرار دوباره سیاست‌های قبلی ترامپ در قبال قسد نگران هستند، گفت: «صادقانه بگویم، ما می‌ترسیم که همان اتفاق دوباره بیفتد. می‌ترسیم ایالات متحده ما را ترک کند.»

در اواسط دهه ۱۹۷۰ و در جریان جنگ خلیج‌فارس در سال ۱۹۹۱، واشنگتن از تحرکات کردها در عراق حمایت کرد، اما پس از دستیابی به اهداف خود، حمایت را متوقف کرد و کردها را تنها گذاشت.

 نظامیان آمریکایی در شمال شرقی سوریه

آمریکا حالا در حال بررسی همکاری با گروه‌های مسلحی است که به رهبری «هیئت تحریر الشام» بر سوریه مسلط شده‌اند. این گروه در این مسیر با «ارتش ملی سوریه» همکاری داشت و اکنون در حال تشکیل یک دولت موقت است. با این حال، ترامپ موضع خود را اعلام کرده است.

«جان آلترمن» از اندیشکده آمریکایی «مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی» گفت: «در ۴۰ روز آینده، ما رئیس‌جمهور جدیدی در ایالات متحده خواهیم داشت که خواستار خروج از سوریه است و در گذشته تمایل زیادی به اعطای امتیاز به رئیس‌جمهور ترکیه نشان داده است.»

پیروزی قسد، شکست ترکیه است

ایالات متحده تلاش کرده تا آنکارا را از حمله به قسد منصرف کند، اما ترکیه حضور این گروه را تهدیدی جدی می‌داند. در روزهای اخیر ارتش ملی سوریه تلاش کرد شهر منبیج که تحت کنترل نیروهای قسد بود را تصرف کند و درگیری شدیدی درگرفت. ارتش ملی سوریه توسط پهپادهای هجومی ترکیه حمایت می‌شد و سخنگوی قسد گفت که نیروهای این گروه یک پهپاد ترکیه‌ای را در روز چهارشنبه ساقط کرده‌اند.

در روز چهارشنبه، با حصول آتش‌بس میان قسد و ارتش ملی ترکیه و با عقب‌نشینی نیروهای قسد، درگیری‌ها در منبیج پایان یافت. با این حال، سخنگوی قسد گفت درگیری‌های شدید در نزدیکی سد تشرین در رود فرات ادامه داشته و نیروهای آنها در شهر کوبانی هدف حمله توپخانه‌ای و پهپادهای هجومی قرار گرفتند.

به گزارش فایننشال تایمز، ترکیه نگران است که خودمختاری کردها در سوریه باعث افزایش تمایلات جدایی‌طلبانه در میان جمعیت کردهای ترکیه شود، جمعیتی که نسبت به کردهای سوریه به‌مراتب بزرگ‌تر است.

«مسعود یگن» از اندیشکده «مؤسسه اصلاحات» مستقر در استانبول می‌گوید روابط نزدیک نیروهای قسد با پ‌ک‌ک، که در داخل ترکیه یک مبارزه مسلحانه برای خودمختاری را رهبری کرده است، قسد را به نقطه مقابل دولت ترکیه تبدیل کرده است.

او می‌گوید ترکیه نمی‌تواند شاهد این باشد که در ۴۰ سال گذشته با یک گروه در جنگ باشد و حالا این گروه در همسایگی‌اش در سوریه به قدرت برسد. به گفته این تحلیلگر، نیروهای قسد برای ترکیه یک تهدید مسلحانه محسوب نمی‌شوند، اما پیروزی آن‌ها به معنای شکست ترکیه است.