اقتصاد۲۴: میل ۲۴ (Mi-۲۴) (نام ناتو هایند) یکی از شناخته شده‌ترین هلیکوپتر‌های تهاجمی در جهان است که توسعه  آن در  اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد.

توسعه هلیکوپتر میل ۲۴

توسعه یک هلیکوپتر جدید در اتحاد جماهیر شوروی  در سال ۱۹۶۸ آغاز شد. این هلیکوپتر از بالگرد ترابری آزمایش شده هلیکوپتر میل-۸ ساخته شد و برای اولین بار در قالب نمونه اولیه وی-۲۴ در سال ۱۹۶۹ پرواز کرد. تولید میل-۲۴ در سال ۱۹۷۱ آغاز شد و در سال ۱۹۷۱ متوقف شد.

بیش از ۲۶۵۰ هلیکوپتر از انواع مختلف از جمله میل-۲۴ و میل-۳۵ تولید شد. تخمین زده می‌شود که تا سال ۲۰۲۲ حدود ۹۰۰ هلیکوپتر از سری میل-۲۴ و میل-۳۵ همچنان در خدمت هستند. ارتش روسیه با دارابودن حدود ۷۰۰ هلیکوپتر مهم‌ترین اپراتور این هلیکوپتر است. اگرچه تعداد واقعی هلیکوپتر‌های عملیاتی به دلیل تلفات روسیه در اوکراین نامشخص است. سایر اپراتور‌های اصلی عبارتند از الجزایر، آنگولا، بلاروس، جمهوری چک، مجارستان، هند، قزاقستان، لیبی و لهستان. میل-۲۴ در عملیات رزمی گسترده در افغانستان، چاد، آنگولا، سریلانکا، چچن، اوکراین و در دیگر نقاط شرکت کرده است.

قابلیت و ویژگی‌های هلیکوپتر میل ۲۴

میل-۲۴ مطمئناً یکی از تواناترین هلیکوپتر‌های تهاجمی است. این هلیکوپتر سریع، چابک، به شدت مسلح و زره پوش است. میل ۲۴ را می‌توان برای پشتیبانی هوایی نزدیک، عملیات ضد تانک، حمل و نقل تهاجمی یا نبرد هوایی استفاده کرد. این هلیکوپتر دارای سه خدمه شامل خلبان، توپچی و مهندس پرواز است. همچنین می‌تواند تا ۸ سرباز کاملا مجهز یا ۱۲ سرباز نیمه مجهز را حمل کند؛ بنابراین این بالگرد جنگی قابلیت حمل و نقل قابل توجهی دارد.

با توجه به این ویژگی معمولاً به روش‌های متفاوتی نسبت به سایر هلیکوپتر‌های تهاجمی استفاده می‌شود. از این هلیکوپتر می‌توان برای عملیات تاکتیکی با هواپیما استفاده کرد. به عنوان مثال میل-۲۴ می‌تواند دفاع دشمن را شکننده کند یا آتش دشمن را قبل از فرود آوردن نیرو‌های خود سرکوب کند. هنگامی که نیرو‌ها بر روی زمین هستند، این جنگنده می‌تواند با سلاح‌های خود از آن‌ها پشتیبانی کند. این هلیکوپتر‌ها می‌توانند نیرو‌های خود را در پشت خطوط دشمن فرود آورند و به سرعت اهداف کلیدی را تصرف کنند. همچنین می‌توان از آن برای خنثی کردن توپخانه دشمن، سیستم‌های ضد تانک، خودرو‌های زرهی، تانک‌ها و … استفاده کرد.

میل-۲۴ بسیار سریع است. در سال ۱۹۷۶ نسخه‌ای از این هلیکوپتر رکورد رسمی سرعت جهانی ۳۶۸ کیلومتر در ساعت را ثبت کرد. تا سال ۱۹۸۶ هیچ هلیکوپتری دیگر نتوانست این رکورد را شکست دهد.

تسلیحات میل ۲۴

این هلیکوپتر قابلیت بارگیری تسلیحات مختلط را دارد. نسخه‌های اولیه هلیکوپتر میل ۲۴ دارای موشک‌های هدایت شونده ضد تانک ۹M۱۷P اسکورپیون بود. با این حال این یک هلیکوپتر ضد تانک اختصاصی نیست بلکه یک هلیکوپتر پشتیبانی زمینی است.

موتور هلیکوپتر میل ۲۴

از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۷۸، میل-۲۴ دی با موتور پیشرفته میل-۲۴ وی (نام گزارش غربی هایند-ای و نام صادراتی میل-۳۵) به خدمت ملحق شد، که همچنین دارای تسلیحات بهبود یافته ضد تانک هدایت شونده ۹M۱۱۴ و موشک‌های سیستم جدید اشتورم-وی بود.

انواع میل ۲۴

میل-۲۴‌ای: نسخه تولید اولیه میل-۲۴‌ای بود. این نسخه یک کابین بزرگ شیشه‌ای داشت. تولید در سال ۱۹۷۱ آغاز شد. تولید میل-۲۴‌ای در سال ۱۹۷۳ متوقف شد. نزدیک به ۲۵۰ فروند از این هلیکوپتر ساخته شد.

میل-۲۴‌بی: یک نوع موقت با برخی پیشرفت‌ها بود. این نوع در سال ۱۹۷۱-۱۹۷۲ آزمایش شد، اما هرگز به تولید نرسید.

میل-۲۴ دی: هلیکوپتری که به تولید قطعی رسید میل-۲۴ دی (نام ناتو هایند-دی) بود. این هلیکوپتراز سال ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۷ تولید شد. بیش از ۶۰۰ فروند از این هلیکوپتر ساخته شد. این پرتعدادترین نسخه میل-۲۴ بود. نسخه صادراتی آن میل-۲۵ بود. این نسخه دارای کابین خلبان‌هایی با زره‌های سنگین و پلکانی بود که یک برجک تفنگ زیردریایی داشتند. کابین خلبان توسط شیشه‌های جلو مقاوم بالستیک و وان زره پوش تیتانیومی محافظت می‌شود. اجزای حیاتی هلیکوپتر نیز زره پوش هستند. این‌ها در برابر شلیک مسلسل‌های سنگین تا ۱۲.۷ میلی متر در برابر گلوله مقاوم هستند. حتی تیغه‌های روتور آن نیز از تیتانیوم ساخته شده است.

میل-۲۴ پی: تجربه جنگی در افغانستان منجر به توسعه میل-۲۴ پی (نام ناتو هایند-اف) با یک توپ دو لول ۳۰ میلی متری GSh-۳۰K که بر روی بدنه جلو نصب شده بود شد.

میل-۲۴ وی ام: (نام صادراتی میل-۳۵ ام) به‌عنوان یک ارتقاء مرحله‌ای شامل یک بدنه هواپیما بازسازی‌شده به منظور افزایش عمر مفید هلوکوپتر‌های میل-۲۴ بشمار می‌رفت. این نسخه‌ها در حدود سال ۱۹۹۸ رونمایی شدند. این هلیکوپتر‌ها دارای یک روتور دم شکل X و سیستم‌های دینامیکی جنگنده میل-۲۸، موتور‌های ارتقا یافته TV۳-۱۱۷VMA بود.

کشور سازنده: اتحاد جماهیر شوروی
ورود به خدمت: ۱۹۷۱
خدمه: ۳ نفر
سرباز: ۸ نفر

ابعاد و وزن
طول: ۱۹.۷۹ متر
قطر روتور اصلی: ۱۷.۳ متر
ارتفاع ۶.۵ متر
وزن (خالی): ۸.۴ تن
وزن (حداکثر برخاستن): ۱۲.۵ تن

موتور‌ها و عملکرد
موتور: ۲ موتور توربوشفت کلیموف TV۳-۱۱۷ 
حداکثر سرعت: ۳۱۰ کیلومتر در ساعت
سقف سرویس: ۴.۵ کیلومتر در ساعت
برد: ۴۵۰ کیلومتر بر ساعت
شعاع رزمی: ۱۶۰ کیلومتر

تسلیحات
توپ ۱ توپ ۴ لول ۱۲.۷ میلی متری که بعداً با یک توپ دو لول ۲۳ میلی متری جایگزین شد.
موشک‌های ۹M۱۷P اسکورپیون، بعداً موشک‌های هدایت شونده ضد تانک ۹M۱۱۴ اشتورم
سایر غلاف‌ها با راکت‌های ۵۷ میلی متری، ۸۰ میلی متری، ۱۳۰ میلی متری یا ۲۴۰ میلی متری غیر هدایت شونده. نارنجک انداز ۳۰ میلی متری AGS-۱۷