نانوپلاستیک‌ها ذرات ریز پلاستیک هستند که معمولاً اندازه آن‌ها کمتر از 100 نانومتر یا 0.1 میکرومتر است. در سال‌های اخیر، تحقیقات و نگرانی در مورد اثرات نانوپلاستیک‌ها بر محیط‌زیست و سلامت انسان افزایش یافته. اندازه کوچک نانوپلاستیک‌ها سبب می‌شود که آن‌ها در سطح سلولی یا مولکولی به موجودات زنده نفوذ پیدا کنند. محققان دریافته‌اند که این نانوپلاستیک‌ها به مغز انسان نیز راه پیدا کرده‌اند و باعث بیماری‌های مختلف مغزی مثل پارکینسون می‌شوند.

براساس مقاله منتشرشده در Science Advances، نانوپلاستیک‌هایی که وارد بدن می‌شود، به مغز نیز نفوذ می‌کنند. این نانوپلاستیک‌ها با پروتئین خاصی که به‌صورت طبیعی در اندام‌های بدن وجود دارد، تعامل ایجاد می‌کنند و منجر به ایجاد گونه‌های مختلف زوال عقل و بیماری‌هایی مثل پارکینسون می‌شوند.

نانوپلاستیک‌ها به بدن و مغز ما نفوذ کرده‌اند

بیماری پارکینسون به‌عنوان سریع‌ترین اختلال عصبی درحال رشد در جهان شناخته شده است. آمار متعددی نشان می‌دهند که عوامل محیطی ممکن است نقشی تأثیرگذار در بیماری پارکینسون داشته باشند؛ اما چنین عواملی در اکثر موارد شناسایی نشده‌اند.

در پژوهش جدید، محققان با استفاده از روش‌های مختلف مانند کاشت سلول‌های عصبی و بررسی بیماری پارکینسون در موش دریافتند که تجمع پروتئین آلفا سینوکلئین در اثر استفاده مکرر از لیوان‌های نوشیدنی یک‌بارمصرف، کارد و چنگال و هر نوع کالاهای یک‌بارمصرف که از پلاستیک با نانوذرات پلی استایرن ساخته شده‌ است، ایجاد می‌شود. پروتئین آلفا سینوکلئین در وهله اول به‌دلیل ارتباط آن با بیماری پارکینسون و سایر اختلالات عصبی شناخته‌شده است.

محققان می‌گویند که غیرمنتظره‌ترین نتایج این مطالعه، ارتباط محکم بین نانوپلاستیک و پروتئین‌های موجود در لیزوزوم بود. وظیفه اصلی لیزوروم در بدن درواقع دفع سلول‌های مرده یا بازیافت سلول‌هاست.

آلاینده‌های میکروپلاستیک و نانوپلاستیک موجود در آب‌ و هوا پیش‌تر از نظر تأثیر بالقوه‌شان در سرطان و بیماری‌های خودایمنی مورد ارزیابی قرار گرفته‌ بودند؛ اکنون محققان دریافته‌اند که علاوه بر سرطان، این آلاینده‌های خطرناک باعث ایجاد و پیشرفت بیماری پارکینسون و زوال عقل نیز می‌شوند.