صفحه اقتصاد –
شیریجیان با انتقاد از رویکردهای سطحی نسبت به اقتصاد دیجیتال، تصریح کرد: فناوری تنها ابزار است و سیاستگذار باید این اکوسیستم را بر اساس خلق ارزش افزوده، بهبود اثربخشی پولی و مالی، و مدیریت ریسک ارزیابی کند.
او گفت: در کشور ساختارهای مرتبط با اقتصاد دیجیتال عمدتاً فناورانه طراحی شدهاند، حال آنکه مسائل واقعی در لایههای اقتصاد، حکمرانی و تنظیمگری نهفته است.
تنظیمگری؛ محور اصلی تحولات جهانی
در مقایسهای با روندهای جهانی، معاون بانک مرکزی توضیح داد: حتی در ایالات متحده، تمرکز تحولات بازار کریپتو نه بر فناوری، بلکه بر چارچوبهای قانونی و مقرراتگذاری است.
او افزود: در ایران نیز قانون جدید بانک مرکزی، مسئولیت تنظیمگری داراییهای رمزینه را بهطور رسمی به این نهاد سپرده و فعالان این حوزه را در دسته «اشخاص تحت نظارت» قرار داده است.
رویکرد بانک مرکزی: توسعه همراه با ریسکسنجی
شیریجیان خاطرنشان کرد: سیاست بانک مرکزی محدودسازی نیست؛ بلکه «پذیرش و توسعه همراه با تنظیمگری محتاطانه» است.
او با اشاره به شرایط تحریمی گفت: هرگونه نوسان یا رفتار سوداگرانه میتواند به ریسک ملی تبدیل شود، ازاینرو سیاستگذاری باید دقیق، تدریجی و مبتنی بر منافع کلان باشد.
اصلاح دستورالعملها و تعامل با بخش خصوصی
او ضمن پذیرش نقدهای فعالان صنعت گفت: دستورالعملهای مربوط به تأسیس، فعالیت، نظارت و حتی انحلال پلتفرمهای رمزارزی نهایی شده و فرآیند صدور مجوز از طریق سامانه ملی مجوزها آغاز شده است.
با این حال تأکید کرد که این چارچوبها نیازمند بازنگری مستمر و تعامل واقعی با بخش خصوصی است تا شکافها کاهش و اثربخشی افزایش یابد.
طلا، رمزارز و چرایی ناکارآمدی آنها در نقش پول
شیریجیان در تحلیل جایگاه رمزارزها توضیح داد:
بیتکوین و کریپتوهای نوسانی: ابزارهای سوداگرانه با نوسان بالا
استیبلکوینها: قابل استفاده در پرداختها
اما با این حال هیچکدام جای کارکردهای رسمی پول را نمیگیرند.
از همین رو بانکهای مرکزی جهان در حال حرکت به سمت CBDCها هستند؛ ابزارهای باثباتی که ضمن بهرهگیری از فناوری بلاکچین، فاقد نوسان و مورد قبول در پرداختهای رسمیاند.
انتقاد از مواجهه منفعلانه نهادهای حاکمیتی
او تصریح کرد: در ایران معمولاً پدیدهها ابتدا شکل میگیرند، بزرگ میشوند و سپس به فکر تنظیمگری میافتیم؛ وضعیتی که منجر به ریسکهای غیرضروری و خروج سرمایه میشود.
به باور او اگر «استخر نخبگانی» از ابتدای مسیر در طراحی قواعد حضور داشته باشد، بسیاری از این ریسکها مدیریتپذیر خواهند بود.
اقدامات اجرایی بانک مرکزی: از چارچوبگذاری تا صدور مجوز
شیریجیان تأکید کرد که:
چارچوب سیاستگذاری رمزارزها سال گذشته تدوین شده،
دستورالعملهای رسمی منتشر شده،
و مسیر صدور مجوز برای پلتفرمها تعریف و زمانبندی شده است.
او گفت: هدف نهایی، شفافسازی فعالیتها، مدیریت ریسک و هدایت ظرفیتهای بازار به سمت رشد اقتصادی است.
نقش پلتفرمها در تحول تأمین مالی
یکی از محورهای کلیدی سخنرانی او، نقش پلتفرمهای مالی در کاهش فشار بر بانکها بود.
او گفت: امروز ۹۰٪ بار تأمین مالی کشور بر دوش شبکه بانکی است؛ شبکهای که با ناترازی، اضافه برداشت و خلق نقدینگی تورمزا مواجه است.
بهگفته او، پلتفرمها میتوانند:
داراییهای منجمد را به داراییهای سیال تبدیل کنند،
ابزار تضمین برای بخش خصوصی ایجاد کنند
و زنجیرههای تولید را به منابع مالی متصل کنند.
ابزارهای جدید بانک مرکزی روی بستر پلتفرمی
شیریجیان همچنین به معرفی ابزارهای نوین پرداخت:
اوراق گام
برات الکترونیک
کارتهای رفاهی
و گام قابل انتقال در زنجیره تأمین
تمام این ابزارها بر بستر پلتفرمی طراحی شدهاند تا «با یک واحد نقدینگی» چند حلقه از تولید تأمین مالی شود و چرخه تورم–نقدینگی شکسته شود.
source